Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminin açıklanmasıyla bir gecede 18 liradan düşmesinden bu yana 13-14 lira seviyelerinde tutunan dolar mayıs ayının ilk günlerinden beri yükseliş trendinde. Doların ateşi yükseldikçe hemen her gün iğneden ipliğe her şeye zam geliyor. KKM'nin kamuya maliyeti de katlanarak artıyor. Ekonomistler şubat sonrası dolar kurundaki 2 liralık farkın Hazine'ye yaklaşık üç aylık 53 milyar liralık maliyet yarattığını hesaplıyor. 18 Şubat itibarıyla tasarrufunu 3 aylık KKM'ye bağlayanların vadeleri şimdilerde bitiyor.

3 AYLIK GETİRİSİ YÜZDE 14.28

Şubat ayı boyunca dolar kurunun ortalama 14 lira olduğu göz önüne alındığında, bugünlerde 16 liraya çıkmasıyla 2 liralık kur farkı oluşmuş durumda.

Peki, 14 liradan yüzde 17 faizle 3 ay vadeli KKM'ye 100 bin TL yatıran vatandaşın kazancı ne oldu? Kur 14 lira iken tasarrufun dolar karşılığı 7.143 dolar ediyordu. Kur 16 lira olunca tasarruf 114.286 TL'ye çıktı. Faiz geliri ise 4.192 TL oldu. Tasarruf sahibin 10.094 TL Hazine'den kur farkı alacak. Bu durumda faizden 4.192 TL alacakken, 10.094 TL de Hazine'den aldı, toplamda 14.286 TL  kazandı. Üç aylık kazancı yüzde 14.28 olurken, yıllık bazda yüzde 57.14 kazanmış oldu. Ancak enflasyonun yüzde 69.97 olduğu düşünüldüğünde, yüzde 12.83 reel kayıp oluştu. Peki Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat (KKM) uygulaması nedeniyle Hazine'den ne kadar para çıkacak?

3 aylık maliyeti 53 milyar TL’yi bulur

TL mevduattan KKM hesabı açanlara Hazine’den bu zamana kadar (mart ve nisan aylarında) toplamda 16.2 milyar lira ödendi. Mayısta yapılacak kur farkı faturası ise dolar yükselmeye devam ettikçe artacak. Bankacılık uzmanı Erol Taşdelen, iki liralık kur farkının kamuya üç ayda 53 milyar TL maliyet yaratabileceğini, aylık maliyetin 17 milyar TL'yi bulacağını hesaplıyor. Dövizden dönen KKM hesaplarında ise garantör Merkez Bankası. Yani, döviz hesaplarını bozdurup KKM’ye geçenler için TCMB’nin ödeyeceği tutar, 16.2 milyar liraya dahil değil. TCMB'nin ödediği kur farkı ise henüz bilinmiyor.

Hasta bir gün daha hayatta kaldı

“Türkiye’nin 21 Aralık 2021'deki ‘kur korumalı elektroşok tedavisi' hastanın ‘bir gün daha hayatta kalması' anlamında başarılı oldu” ifadelerini kullanan East Capital kıdemli danışmanı Emre Akçakmak, aradan geçen beş ayda ortaya çıkan tabloyu sosyal medya paylaşımında şöyle özetledi: Zayıf lira daha da yüksek ‘dövize endeksli mevduatlar, daha düşük rezervler, daha yüksek enflasyon ve cari açıkla birlikte artan bütçe açığı.' Bankalardaki toplam mevduatın yüzde 70'ini döviz ve dövize endeksli hesapların oluşturduğuna işaret eden Akçakmak, kur korumalı hesaplardan döviz tevdiat hesaplarına geçişin boyutunun belirleyici olacağını ifade etti.