Suriye’de beş yıldır süren iç savaşı sona erdirme adına diplomatik görüşmeler devam ederken,ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Rusya ile ‘prensipte anlaşmaya vardıklarını’ duyurdu. Kulislerden yansıyan bilgilere göre Suriyeli muhalifler, El Kaide’nin Suriye kolu El NusraCephesi’nin de ateşkese dahil edilmesini şart koştu. Yaşanan tartışma, Suriyeli ‘ılımlı’ muhalifler ile Birleşmiş Milletler tarafından resmen ‘terör örgütü’ olarak kabul edilen El Nusra arasındaki yakınlığın açıkça ortaya konması açısından önem taşıyor.
Putin ve Obama görüşecek
Ürdün’de mevkidaşı Nasır Cudeh’le bir araya gelen Kerry, gazetecilere yaptığı açıklamada, dünSabah telefonla görüştüğü Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile ‘birkaç gün içinde başlayabilecek ateşkese yönelik prensipte geçici bir anlaşmaya’ vardıklarını söyledi. “Ateşkes hiç olmadığı kadar yakın” diyen Kerry, hâlâ uzlaşıya varılamayan konular olduğunu da ekledi. Kerry, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Barack Obama’nın en yakın zamanda görüşüp geçici anlaşmanın detaylarını belirlemesini umduğunu ifade etti.
Rusya kabul etmedi
Almanya’nın Münih kentinde, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 17 ülkenin katılımıyla düzenlenen Uluslararası Suriye Destek Grubu toplantısı sonucunda, bir hafta içinde IŞİD ve El Nusra’yı hariç tutacak bir ‘çatışmasızlık’ kararı alınmıştı. Ancak çatışmasızlığın başlaması için belirlenen tarih geçen cuma günü dolarken, El Nusra hakkında farklı görüşlerin oluştuğu ortaya çıktı.
Suriyeli muhaliflerin çatı müzakere heyeti Yüksek Müzakere Komitesi, cumartesi günü yaptığı açıklamada, “uluslararası arabuluculuk sayesinde geçici bir ateşkese varılabileceğini” duyurdu. Ancak Komite ateşkes için Birleşmiş Milletler’in Rusya, İran ve rejim yanlısı milislerin saldırılarının duracağını garanti etmesini ve mahkumların serbest bırakılmasını şart koştu.Reuters’a ajansına göre, muhalifler iki-üç hafta sürecek ve duruma göre uzatılabilecek bir ateşkesin hayata geçirilmesine onay verdi. IŞİD’in ise ateşkes dışında tutulacağı aktarıldı.
Reuters’a konuşan barış görüşmelerine yakın bir kaynak, muhalefetin ateşkes için, “Rejim ve müttefiklerinin El Nusra’yı hedef almamasını” şart koştuğunu söyledi. Batı tarafından “ılımlı” olarak tabir edilen bazı muhalif grupların başta İdlib olmak üzere bazı cehpelerde El Nusra ile aynı safta oldukları bilinse de bu durum Batılı ülkeler tarafından dile getirilmiyordu. Ancak Reuters’a konuşan bir kaynak, “muhalefetin El Nusra konusundaki ısrarının artık ‘odadaki fil’ gibi görülmediğini” söyledi.
11 Eylül’de baş düşmandı
Washington Post gazetesine göre ise, ABD yönetimi terör örgütlerinin hangileri olduğu konusunda uzlaşma sağlanana dek El Nusra Cephesi’nin bombardımana tabi tutulmaması önerisinde bulundu. Ancak Rusya bu teklifi reddetti. Washington Post, “Görüşmelerde ana problemlerden biri, terör örgütlerinin hangileri olduğunu belirlemek. Suriye’nin kuzey batısında Türkiye sınırı yakınlarında ılımlı isyancı gruplarla birbirine karışan El Nusra Cephesi, özellikle problemli” diye yazdı.
11 Eylül 2001’de ABD’de Dünya Ticaret Merkezi ve Savunma Bakanlığı’na saldırı düzenleyen El Kaide, George W. Bush’un başkanlığı sırasında “ABD’nin baş düşmanı” haline gelmişti. Northeastern Üniversitesi’nden Kamu Politikası Profesörü Max Abrahms Twitter’da, “’Ya bizimlesiniz ya onlarla’dan, Putin’den Suriye’de El Kaide’yi vurmamasını isteyecek noktaya geldik” diye yazdı. Bush, El Kaide’ye karşı savaş ilan ederken dünya ülkelerine “Ya bizimlesiniz ya onlarla” diye seslenmişti.