Bakliyat fiyatları yüzde 5 oranında arttı. Fiyatlarda önemli bir artışın olmadığına kanaat getiren toptancılara göre kış yağışlarının ardından peş peşe indirim gelebilir.

Gıda enflasyonu yükselse de gerek pirinç ve bulgur gibi temel tüketim ürünlerinde gerek fasulye ile mercimek gibi bakliyat türlerinde fiyat artışı sınırlı kaldı. Bu durum toptancıları rahatlattı. İstanbul Gıda Toptancı Tüccarları Derneği (İGTOD) Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Karlı, bakliyat fiyatlarında önemli bir artış görülmediğine işaret ederek, “Fasulye, pirinç ve mercimek tarafında sorun yok. Bu ürünlerin bedellerinde yüzde 5 gibi ufak bir artış var. Onun nedeni ise dolar kuruna bağlı olarak enflasyonun yükselmesi” dedi.

NOHUDA YÜZDE 80 ZAM

Nohut fiyatlarında ciddi bir artış olduğunu kaydeden Karlı, “Ürünün üretimi tüketimi karşılamıyordu. Tüketime cevap vermek için ithalat yapmamız gerekiyordu. Bu durum nohudun yüzde 70 ila 80 oranında zamlanmasına sebebiyet verdi” ifadelerini kullandı.

Karlı, şöyle devam etti: “Esasında nohudun toptan fiyatında epeydir sıkıntı yoktu. Ama dolar tarafında ani oynamalarla ürüne hem hallerde hem de marketlerde ardı ardına fiyat artışı yapıldı. Tabii bu durum üreticiyi de, toptancıyı da, tüketiciyi de şoke etti. Şu aşamada paniğe kapılmamalı ve zamların geçici olduğunu bilmeliyiz. Eğer hava şartları iyi olur, üretim artarsa fiyatlar normale döner. Örneğin yağmurun ardından karın gelişi hem üretici hem de tüketici için müjde olup, fiyatları aşağı bir çekecek bir faktördür.”

MARKETLER YÜZDE 30 PAHALI

Bakliyat ürünleri marketlerde hallere göre daha pahalı. Duruma üreticiler gibi toptancılar da tepkili. İGTOD Başkanı Karlı, market fiyatlarının uçuk olduğunu vurguladı. Karlı, “Bakliyat türleri marketlerde yüzde 30 daha pahalıdan satılıyor. Marketler kâra odaklanıyor ve fiyatları arttırma yarışına giriyor. Bu konuda denetimleri arttırmak tüketicinin yararına olacak bir adım. Ama maalesef bu konu ihmal ediliyor ve olan tüketiciye oluyor” diye dert yandı.

Nohut üretimi ve ithalatında dalgalı eğilim

Nohut üretiminde dalgalı bir eğilim görülüyor. Ürünün ithalatında 2013’ten bu yana bir gerileme var ama dolar kurunun artışı faturayı kabartıyor. 2016 itibari ile ülkemizin nohut ithalatında en büyük pay 10 bin 882 ton ile Meksika’nın. Onu 7 bin 746 ton ile Hindistan, 4 bin 156 ton ile Kanada, 2 bin 48 ton ile Arjantin, 2 bin 46 ton ile Rusya, 2 bin 9 ton ile ABD takip ediyor. Nohut tedarik edilen diğer ülkeler ise 467 ton ile Bulgaristan, 400 ton ile Yunanistan ve 320 ton ile İtalya.

FİYAT UÇURUMU NASIL KAPANIR

Hal ile market fiyatlarının birbirine yaklaşması için şu önerilerde bulunuluyor:

-Ürünün üretimi gibi satışı da takip edilmeli.

-Ürünün taşıma, depolama ve ambalajlama giderleri için teşvik verilmeli.

-Kooperatiflere ve üretici birliklerine gerek mali gerek idari yönden yardımcı olunmalı.

-Tüketici örgütleri güçlendirilmeli.

-Üretim planlaması yapılmalı.

-Üreticinin gelirleri artırılmalı.