Serbest mühendislik belgesi almak için İnşaat Mühendisleri Odası'na yaptığı başvuru 'başörtülü fotoğraf' yüzünden reddedilen Rabia Kırmacı, Danıştay'da zafer kazandı.
8. Daire, başörtüsünün anayasal bir hak olduğunu vurgulayarak İdare mahkemesinin kararını bozdu.
Manisa'da yaşayan Rabia Kırmacı, serbest inşaat mühendisliği belgesi almak için Türk Mühendis ve Mimarlar Odalar Birliği (TMMOB) İnşaat Mühendisleri Odası'na başvurdu. Oda, Kırmacı'nın başvurusunu başı açık fotoğrafla yapması gerektiğini belirterek belgeyi vermedi.
Bunun üzerine Rabia Kırmacı, 2008 yılında Ankara 8. İdare Mahkemesi'nde oda aleyhine dava açtı. Mahkeme, İnşaat Mühendisleri Odası'nı haklı buldu. Hukuk mücadelesini sürdüren Kırmacı, davayı Danıştay'da temyize götürerek İdare Mahkemesi'nin kararına itiraz etti.
Danıştay 8. Dairesi, 2012'nin sonunda karara bağladığı davada adeta anayasa dersi verdi. İdare mahkemesinin verdiği kararın yanlışlığını anayasanın 4 maddesi, yönetmelikler ve mevzuatlarla tek tek açıklayan Danıştay, davanın yeniden görülmesine hükmetti.
NÜFUS CÜZDANI ÖLÇÜTÜ
Daire, anayasanın 13, 24, 48 ve 90. maddelerine dikkat çekerek başı açık fotoğraf dayatmasının yapılamayacağını vurguladı. 8. Daire'nin kararında şu ifadeler de yer aldı: Nüfus Hizmetleri Kanununu Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik'te nüfus ve uluslararası aile cüzdanlarına yapıştırılacak fotoğrafların niteliği belirlenirken kadınların alın, çene ve yüzleri açık olmak şartıyla başörtüsüyle fotoğraf verebileceğine işaret edilmiştir. Böylece başörtülü olarak verilecek fotoğraf açısından da ölçüt bu şekilde ortaya konmuştur.
TMMOB'NİN HUKUKSUZ KARARI
Bu değerlendirmenin ardından, odaların belgelere yapıştıracağı fotoğrafların başı açık olarak çekilmiş olması gerektiğini kurala bağlayan TMMOB'nin 18 Kasım 1994 tarihli kararının hukuka uygun olmadığı tespiti yapıldı. Gerekçe olarak da dava konusu bu işlemin çalışma hakkını ihlal etmesi gösterildi. TMMOB kararının, idarenin kamu gücü kullanılarak evrensel hukuk ilkelerini ve Anayasada güvence altına alınan çalışma hakkını ihlal etmesine dayanak teşkil edeceği açıktır ifadelerine yer verildi.
ÖYLE BİR DÜZENLEME YOK
Danıştay, İnşaat Mühendisleri Odası tarafından verilen serbest inşaat mühendisliği belgesi başvurularında istenen belge ve fotoğraflarda başvuranın başının açık olacağına ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediğine de vurgu yaptı. Danıştay'ın değerlendirmesinde şöyle denildi: Serbest inşaat mühendisliği belgesi almak için yapılan başvurunun Anayasal bir hak olan çalışma hakkını kısıtlayıcı şekilde ve yasal bir dayanağı bulunmayan başı açık fotoğraf getirmesi gerektiğinden bahisle reddine ve davayı reddeden mahkeme kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Ankara 8. İdare Mahkemesi kararının bozulmasına hükmeden Danıştay, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın tekrar mahkemeye gönderilmesini oy birliğiyle istedi.