Bayram tatilinin 10 güne çıkarılmasıyla birlikte merak edilen konular var. Kurban Bayramı'nda devlet daireleri ve bankalar ne zamana kadar açık? Yıllık izin almak gerekiyor mu? Bayramda çalışmak zorunlu mu? Çalışana ne kadar ödenir?
Bakanlar Kurulu'nun 15 Ağustos 2017 tarihli kararıyla Kurban Bayramı tatili 10 güne çıkarıldı. Karara göre; 28 Ağustos ve 29 Ağustos tarihleri tam gün, 31 Ağustos Perşembe günü öğleden sonra idari tatil olacak.
Böylece memurlar ve kamu işçileri 2.5 gün idari izinli sayılacak. Peki idari tatil olan günlerde devlet daireleri ve bankalar açık olacak mı?
28 ve 29 Ağustos ile 31 Ağustos Perşembe öğleye kadar kamu kurumları işlem yapabilecek. İdari tatillerde kurumların açık bulundurulma zorunluluğu olduğundan idarecinin belirleyeceği nöbetçi personelle işlemler yapılacak. Kamu bankaları da aynı şekilde açık olacak. Özel bankaların da aksi belirlenmedikçe tamamının idari tatilde işlemlere devam edeceği belirtiliyor.
Kamu çalışanları idari tatil sayılan günlerde çalıştığında ekstra bir ücret almayacak. İzne çıkanlar ise kullandıkları izinleri yıllık izinden düşmeyecek. Çünkü bu memura tanınan bir hak. Fakat aynı durum özel sektör için geçerli değil. Özel sektörde işçiler idari tatilde çalışacak. İzne çıkacaklar ise 2.5 günü yıllık izinden düşmek zorunda kalacaklar.
Bayramda çalışanlar sonra izin kullansa dahi çift yevmiye alacak. Bu ücret Arife Günü öğleden sonraki çalışmayı da kapsıyor. Bayramda hiç tatil yapmadan çalışana 4.5 günlük çift yevmiye ödenecek. Ödeme brüt ücrete göre hesaplanacak. Aylık brüt ücret 30'a bölünerek bir günlük ücret bulunacak. Bulunan tutar çalışılan günle çarpılacak.
Bekar ve çocuksuz asgari ücretle çalışan bir işçi üzerinden örnek verelim. Asgari ücretin şu anki brüt tutarı 1777.50 lira. Günlük brüt ücret (1777.50/30) 59.25 lira. 4.5 gün ara vermeden çalışan bu asgari ücretliye ay sonunda 1404 liraya ek olarak (4.5x59.25) 266.63 lira ek ödeme yapılacak. Saatlik ücret alanlar da 2 kat ücret alacak.
Bayramda çalışmak istemeyen işçi çalışmaya zorlanamaz. Zorlanan haklı sebeple ayrılıp tazminatlarını alabilir. Ama iş sözleşmesinde bayramlarda çalışmaya izin veren bir hüküm varsa, bu sefer bayram günü de çalışmak zorunda. Hatta bayram günü 'Çalışmıyorum' deyip üst üste iki gün işe gelmezse, işveren kıdem tazminatı ödemeden çalışanı işten çıkartır.
İş Kanunu bayram ve genel tatil günlerinde gençlerin ve çocukların çalıştırılmalarını yasaklıyor. 14 yaşını tamamlamış, ilköğretimi bitirmiş ancak 15 yaşını doldurmamış çalışanlar 'çocuk işçi'; 15 yaşını tamamlamış, 18 yaşını bitirmemiş olanlar da 'genç işçi' kabul ediliyor. İşte bu çocuk ve gençler bayramda çalıştırılmayacak ancak ücretleri tam ödenecek.
Memur emeklisi ile bunların dul ve yetimleri her ayın 1-5'i arasında maaş alıyor. Ancak, bayram bu tarihlere denk geldiğinden Eylül'ün 1, 2 ve 3'ünde maaş alacak olan emekliye 28 Ağustos'ta, 4 ve 5 Eylül'de maaş alacak olan memur emeklisine ise 29 Ağustos'ta ödeme yapılacak. SSK ve Bağkur emeklileri maaşını normal zamanında yani bayramdan önce almış olacak.