Kanada Dışişleri Bakanı Chrystia Freeland'in, Suudi Arabistan güvenlik makamlarının başkent Riyad'da bazı insan hakları aktivistlerini tutuklaması üzerine Twitter'dan yaptığı paylaşım, ilk tespitlere göre Kanada'ya yaklaşık 20 milyar dolara mal oldu.

Kanada ile Suudi Arabistan arasındaki kriz derinleşirken, ekonomik  boyutuna ilişkin ilk tespitler de ortaya çıkmaya başladı

Bakan Freeland'in halen Riyad'da tutuklu bulunan Kanadalı blog yazarı  Raif Badawi'nin kız kardeşi Samar Badawi ile bir kadının daha hapse konulmasının  ardından yaptığı ve Suudi Arabistan'ı bu kişileri serbest bırakmaya çağıran  paylaşımı, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri kopma noktasına getirdi.

15 milyar dolarlık alım durdu

Suudi Arabistan'ın Kanada ile ticari ilişkilerin dondurulması kararı,  Kanada'nın Suudi Arabistan'a satışına karar verilen ve halen üretim aşamasında  olan toplam 15 milyar dolarlık 928 adet hafif ve ağır askeri zırhlı araç paketini  de etkiledi.

Suudi Arabistan, dönemin Kanada Başbakanı Stephen Joseph Harper  zamanında, Ontario eyaletinde kurulu General Dynamics Land Systems (GDLS)  firmasının ürettiği Light Armoured Vehicles-LAV (Hafif Silahlı Araçlar) tipi  askeri araçlardan 928 adet sipariş etmiş, 2014 yılında işlemleri tamamlanan  satış, 2015 yılında iktidara gelen Justin Trudeau hükümeti tarafından askıya  alınmıştı.

2 bin 470 kişi işinden olacak 

Kanada kamuoyunda uzun süre tartışmalara neden olan satış, dönemin  Dışişleri Bakanı Stephen Dion'un girişimleriyle 2016 yılı nisan ayında onaylanmış  ve üretime safhasına geçilmişti.

Söz konusu ihaleyi alan GDLS, bu üretim için 470'i imalat hattında  olmak üzere 2 bin 470 yeni işe alım gerçekleştirdiğini ve Suudi Arabistan'ın son  kararı ile bu kişilerin işlerinden olacağını açıkladı.

Kanada'dan geri çağrılan Suudlu öğrenciler 

Suudi Arabistan'ın ticari ilişkileri dondurma kararı kapsamında  Kanada'daki üniversitelerde Suudi Arabistan devlet bursu ile okuyan 17 bin 272  öğrenci de aileleriyle ülkeyi terk edecek.

Suudi Arabistan Eğitim Bakanlığından yapılan açıklamada, Riyad  yönetiminin Kanada'yla eğitim, burs ve öğrenci gönderilmesi programlarını  durdurduğu ifade edilerek, bu tür programlara kayıtlı olanların başka ülkelere  nakli için acilen bir program hazırlanacağı ifade edilmişti.

Ottawa Üniversitesi tarafından yapılan ve Kanada basınına yansıyan bir  araştırmaya göre, uluslararası öğrenci statüsü kapsamında Kanada'da bulunan Suudi  öğrenciler, ülkedeki en büyük 6'ncı öğrenci topluluğunu oluşturuyor. Araştırmaya  göre bu öğrencilerin Kanada ekonomisine katkıları, eğitimin yanında aileleri için  yaptıkları harcamalarla 500 milyon doları buluyor.

Ticaret hacmi 4 milyar dolar

Kanada İstatistik Kurumu verilerine göre, Kanada'nın Suudi Arabistan  ile 4 milyar dolarlık ticaret hacmi bulunuyor.

Kanada, Suudi Arabistan'ın aldığı son karar ile ekonomi yönetiminde bu  kalemden de yoksun kalacak.

Saudia, Toronto hattını kapattı

Krizin etkilediği bir diğer alan da iki ülke arasındaki uluslararası  uçuşlar oldu.

Suudi Arabistan Hava Yolları Saudia'dan yapılan yazılı açıklamada ise  Kanada ile olan ticari ilişkilerin dondurulması kararı kapsamında 13 Ağustos  Pazartesi gününden itibaren Kanada'nın Ontario eyaletinin merkezi Toronto'ya  yönelik gidiş-dönüş seferlerinin durdurulduğu bildirilmişti.

Açıklamada, Toronto rezervasyonlarının askıya alındığı belirtilerek,  önceden alınan tüm biletlerin iptal ve iadesinde herhangi bir kısıtlama  yapılmayacağı duyurulmuştu. Saudia'nın Toronto seferlerinin iptalinin de Kanada  ekonomisine olumsuz yansıyacağı belirtiliyor. 

Öte yandan, Suudi makamlarının aldığı karar kapsamına Kanada ile Suudi  Arabistan menşeli şirketlerin üçüncü ülkelerdeki ortaklıklarının da girdiği, bu  tür ortaklıkların toplam parasal boyutlarının ise ilerleyen günlerde belli  olmasının beklendiği kaydediliyor.

Krizi yorumlayan uzmanlar, Kanada Dışişleri Bakanı Freeland'in attığı  tweet ile başlayan krizin ülke ekonomisine maliyetinin şimdilik 20 milyar dolar  olduğunu ancak bu rakamın artabileceğini dile getiriyor.

Ne olmuştu?

Kanada Dışişleri Bakanı Chrystia Freeland, halen Riyad'da hapse  konulan Suudi Arabistan asıllı Kanada vatandaşı blog yazarı Raif Badawi ile onu  ziyarete giden kız kardeşi Samar Badawi ve bir kadının daha tutuklanması üzerine  sosyal paylaşım sitesi Twitter'daki hesabından bir paylaşımda bulunmuştu.  Paylaşımında, söz konusu tutuklamalardan dolayı "çok endişeli" olduğunu belirten  Bakan Freeland, Suudi Arabistan'ı tutukluları derhal serbest bırakmaya  çağırmıştı.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı da aynı yolu izleyerek resmi  Twitter hesabından Kanada ile tüm ticari ilişkilerini dondurduğunu, Kanada'nın  Riyad Büyükelçisine ülkeyi terk etmesi için 24 saat süre verdiğini ve kendi  büyükelçisini de geri çağırdığını duyurmuştu.