Çanakkale'deki tarihi zafer, bugün Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle uluslararası alanda yeniden gündemde öne çıkan Türk Boğazları'ndaki egemenlik mührünün hikayesinin de başlangıcı... 1914'te Boğazı geçerek Osmanlının başkenti İstanbul'a girmek için üç aşamalı saldırı planı yapan İngiliz amiral, son darbeyi 18 Mart 1915'te indirmeyi düşünürken aynı gün büyük bir hezimet yaşamıştı.

Çanakkale Savaşı'nda büyük zafer, iki aşamalı zaferin ardından geldi. Birincisi Çanakkale Deniz Savaşı, ikincisi ise Çanakkale Kara Savaşı. Deniz Savaşı, 3 Kasım 1914 ile 18 Mart 1915 tarihleri arasında yapıldı. İtilaf Devletlerinin temel amacı, Osmanlının başkenti İstanbul'u ele geçirerek Boğazlar bölgesine hakim olmaktı. Çanakkale Boğazı, İstanbul'un askeri açıdan kapısıydı. İstanbul'un işgali, ancak Çanakkale'yi geçmekle mümkündü.

İtilaf Devletlerinin planı gereği önce Çimenlik ve Kilitbahir mevkilerindeki tabyalar ile sahildeki bataryalar susturulacaktı. Taarruz 3 Kasım 1914'te başlatıldı. İngiliz ve Fransız savaş gemileri tabyaları ağır bombardıman altına aldı ancak Türk topçusu düşmana geçit vermedi. Müstahkem Mevki Komutanı Albay Cevat Bey, Boğaz’a mayın döşenmesi emrini verdi. Binbaşı Nazmi Bey, Nusret Mayın Gemisi ile 26 mayını Boğaz’a döşedi. 18 Mart 1915 günü düşmanın büyük taarruzu başladı.

18 MART HESABI

İtilaf Devletleri güçlerinin Akdeniz Başkomutanı İngiliz Amiral Carden, İstanbul'a girmek için üç aşamalı saldırı planı yapmıştı. Amiralin planına göre, son darbe 18 Mart'ta indirilecekti. Planda hesaba katılmayan tek şey; Çanakale'nin Türk milletinin onuru olduğu ve burada bir milletin evlatlarının ölümüne savaşacağı idi. Düşman donanması 18 Mart günü 18 savaş gemisiyle Boğaz'a girmeye başladı. Gemiler menzile girince Türk topçusunun gökgürültüsünü andıran eş zamanlı atışı başladı. Türk topçusu, Boğaz'ı düşman gemileri için cehenneme çeviriyordu. Topçunun sersemlettiği düşman donanması, bu kez Nusret'in ustaca döşediği mayınlara çarptı. Günbatımına doğru saat 17.30'u gösterirken Amiral De Robeck çekilme emrini verdi. Çanakkale Zaferi'nin ilk aşaması olan Deniz Zaferi kazanılmıştı.

Kara Savaşı ise 25 Nisan 1915-9 Ocak 1916 arasında yaşandı. Bir yıla yakın şiddetli çatışmalar yaşandı. Çanakkale karadan da geçilemiyordu. İtilaf güçleri, 1915 aralık ayından itibaren askerlerini aşamalı olarak tahliye etti. Savaşın sonucu bir felaketti. İki taraftan da toplam zayiat 500 bin kişiydi.