Ekonomiye korona darbesine izin yok! Kısa çalışma ödeneği, vergi ertelemesi, kredi desteği...
Kovid-19 salgınının kontrol altına alınabilmesi için tüm dünyada #evdekal çağrıları yapılıyor. Türkiye'de de bu konunun üzerinde önemle duruluyor. Bununla birlikte insanların evlerinden çıkmamaları, ekonomiyi yavaşlatıyor. Bu süreçten en fazla etkilenen kesimlerin başında esnaf ve onların yanında çalışan vatandaşlar geliyor. 1.9 MİLYON İŞYERİ İSTİHDAM KORUNUYOR 25 BİN LİRA KREDİ 25 BİN LİRA KARTTA ADIM ADIM DESTEK SERBEST MESLEĞE MÜCBİR SEBEP ADIM ADIM ÖTELEME 1 KİŞİLİK İŞYERİNE DE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ADIM ADIM ÖDENEK
Kimi iş kollarının yavaşlayan ekonomiyle birlikte işleri azalırken kiminde de işler tamamen durdu. Zira kahvehaneler, kafeler, kuaförler vs. insanların sosyal mesafeyi korumalarını sağlamak amacıyla kapatıldı, restoranlarda masada servis durdu, sadece sipariş ya da 'gel al' hizmeti veriliyor.
Devlet gerek alınan sağlık önlemleri sonucunda işleri duran, gerekse de ekonominin yavaşlamasından olumsuz etkilenen küçük esnafa destek olmak amacıyla bir dizi adım attı. Öncelikle Türkiye genelindeki 1.9 milyon esnaf mücbir sebep kapsamına alındı. Böylece masraflarının en önemli girdisi olan vergi ve SGK ödemelerinin tamamı ertelendi.
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanma koşullarına esneklik getirildi. Esnafın da bu imkandan yararlanmasının önü açıldı. Ayrıca Hazine destekli finansman paketi devreye alındı. Halkbank'ın sağladığı bu krediden yararlanmak isteyen esnafın sadece TC kimlik numarası ve oda kaydı belgesini sunarak tek imzayla başvuru yapması yeterli oluyor.
Tüm bu önlemlerin ana amacının istihdamın korunması olduğunu vurgulayan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, "Firmalarımız lütfen, işçi çıkarmak ya da çalışanlarını ücretsiz izine çıkarmak yerine kısa çalışma ödeneğine başvursun. Böylece vatandaşlarımızın maaş almaya devam etmesini sağlayalım" dedi. İşte Kovid-19 sürecinde esnaf için açıklanan önlemler ve adım adım bunlardan yararlanma yolları...
Halkbank, bugüne kadar faiz destekli kredilerden yararlanmamış olan tüm esnafa 25 bin lira nakit kredi ve 25 bin lira ticari kart desteği veriyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı da Halkbank'ın "Esnaf Destek Paketi"ne katkı sağlıyor. Böylece esnafa işletme kredisi ve Paraf Esnaf Kart ürünleri sunuluyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı faiz destekli işletme kredisinden esnaf ve sanatkar odalarına kayıtlı esnaf ve sanatkârlar yararlanabilecek. Başvurularda TC kimlik numarasını ve vergi levhasını bildirmek gerekiyor. Banka esnafın oda kayıt sicil belgesini online olarak kendisi sorguluyor. Başvurular https://www.halkbankkobi.com.tr/EsnafKredisi.aspx adresinden de yapılabiliyor.
İşletme kredisinin limiti 25 bin lira. 36 ay vadeli kredide 6 aya kadar da ödemesiz dönem var. Kredinin faizi yüzde 4.5 düzeyinde bulunuyor.
Esnaf ve sanatkârlara mal ve hizmet alımlarında taksitli ve vadeli işlem yapabilecekleri, çek ve senet işlemlerini gerçekleştirerek nakit akışlarını düzenleyebilecekleri, çalıştıkları tedarikçilerden avantajlar sağlayabilecekleri 25 bin liraya kadar limitli Paraf Esnaf Kart da tanımlanabilecek. Paraf Esnaf Kart'ın 3 ay ödemesiz dönemi, 12 aya kadar da vadesi bulunuyor.
Devlet, ticari, zirai kazanç sahibi ve serbest meslek erbabı 1.9 milyon vatandaş için Kovid-19'u mücbir sebep saydı. Bu alanlarda faaliyet gösterenlerin vergileri 6 ay ötelendi. Mücbir sebep, sorumlu veya borçlunun dışında meydana gelen, borcun ihlâline kaçınılmaz şekilde yol açan, öngörülmesi ve karşı konulması mümkün olmayan olağanüstü olay demek.
Mücbir sebepten yararlanacak serbest meslek erbabı arasında halkla ilişkiler, çiftçi, terzi, manav, avukat, mali müşavir, mimar, mühendis, eczacı, doktor, mimar, mühendis, diş hekimi gibi tüm gelir vergisi mükellefleri bulunuyor. Ayrıca mücbir sebepten faydalanacağı duyurulan 16 sektör arasında yer alan perakendenin de büyük bölümü esnaftan oluşuyor. Bunlar arasında market, bakkal, büfe, dondurmacı, tuhafiye, kasap, nalbur, ev aletleri satışı, mobilyacı, kırtasiyeci, ayakkabıcı, kuyumcu, hazır giyim satışı, pazarcı, balıkçı, çiçekçi, fırıncı, pastaneci gibi onlarca iş kolu yer alıyor. Mükellefler, mücbir sebep kapsamında olup olmadıklarını, işyeri faaliyet kodlarını internet vergi dairesine girerek görebiliyorlar.
Faaliyeti mücbir sebep gerektirdiği halde, kodu bu durum kapsamında olmayan esnafın, hak kaybına uğramamak için bağlı olduğu vergi dairesine ana faaliyet konusu olan sektörü bir dilekçe açıklayıp kendisini mücbir sebep hali kapsamına aldırması mümkün. Tüm bu mükellefler nisan, mayıs ve haziranda muhtasar ve KDV beyannamelerine ilişkin ödemeleri 6'şar ay sonra ödeyebilecek. Nisan, mayıs ve haziran aylarında verilmesi gereken muhtasar ve KDV beyannameleri 27 Temmuz'a ertelendi. İçişleri Bakanlığı genelgesi sonrası, 65 yaşın üzerinde olması ya da kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkamayacak olan vergi mükelleflerinin beyanname ve ödemeleri de yasağın sonuna kadar ertelendi.
Kovid-19 tedbirleri kapsamında çıkarılan torba yasa ile kısa çalışma ödeneğinin kapsamı genişletilerek bu ödenekten yararlanma koşulları esnetildi. Böylece esnaf ve sanatkarların da bu ödenekten faydalanmasının önü açıldı. Bu ödenek, adına başvurulan işçinin brüt maaşının yüzde 60'ına kadar devlet tarafından karşılanmasını sağlıyor. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmanın esnafa nefes aldıracağını belirten TESK Başkanı Bendevi Palandöken, "Hiç kimse 'kısa çalışma ödeneğinden ben yararlanamıyorum' diye karar vermesin. Zarar gören, işyerini kapatan her esnaf mutlaka müracaat etsin" dedi.
Kovid-19 tedbirleri kapsamında işyerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak en az üçte bir oranında azaltan veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetini tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durduran esnaf kısa çalışma ödeneğinden faydalanabiliyor. Başvurular işyerinin bulunduğu ildeki İş-Kur'a yapılıyor. İş-Kur'un internet sitesinin girişinde kısa çalışma ödeneğine ilişkin yönlendirme mevcut. Bu yönlendirmeyi izleyerek başvuru formlarına ve bu formun gönderileceği e-posta adreslerine ulaşılıyor. Ödenekten 3 ay süreyle faydalanılıyor.
Ödenek yalnızca 1 kişinin faaliyet gösterdiği işyerleri için de geçerli. Kısa çalışma ödeneğine hak kazanmak için işsizlik sigortası hak etme koşullarının yerine getirilmesi, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanların son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışması ve bu kişilerin işsizlik sigortası primi ödenmiş olması gerekiyor. Bu koşulu taşımayanlar da kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanabiliyor. Çalışanları adına kısa çalışma ödeneğine başvuran esnafın talebinin olumlu karşılanması için bu dönemde işçi çıkarmaması şartı aranıyor.