Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kararıyla doğal SİT alanı ilan edilen Adalar, imar planı yapma yetkisi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na devredildi.
Bakanlık, Adalar’ın parçası olan Kaşık ve Sedef adalarının doğal SİT derecesini düşürerek yapılaşmaya açtı. Böylece 16 binden fazla kişinin yaşadığı adalardaki nüfus 32 bine çıkacak.
Bakanlık, Kınalıada, Burgazada, Heybeliada, Büyükada ve Sedef adasıyla ilgili imar planlarını 1 Ağustos’ta askıya çıkardı. Planlara göre, yapı yüksekliği Sedef adasında 3,50 metreyi, diğer konut alanlarında 6,50 metreyi geçmeyecek. Sedef adası dışında konut alanı olarak gösterilen 500 metrekare ve üstü parsellerde de konaklama tesisi yer alabilecek.
Planlama aşamasında olası tehlikeler de dikkate alındı. Raporda, Adalar’da kütle kayması, deprem ve tsunami riski olduğu belirtildi. Olası bir İstanbul depreminde Adalar’daki binaların yüzde 15’inin ağır hasar göreceği tahmin edildi. Tsunami senaryosunda ise sahil kesimlerinde meydana gelecek en yüksek dalga yaklaşık 3 metre olarak hesaplandı.
Adalar’da üç tabiat parkı bulunuyor. Heybeliada’da bir tane, Büyükada’da iki tane olan tabiat parkları planlama alanı içinde kalıyor. Raporda, bu alanlarla kullanılacak öğelerin 'Ekolojik Kentsel Tasarım Rehberi’ne uygun olması gerektiğine dikkat çekildi. Planlama aşamasında İl AFAD Müdürlüğü’nden görüş alındı. Müdürlük, söz konusu alana ait ‘afete maruz bölge’ kararına rastlanmadığını belirtti.
Plan açıklama raporunda turizm sektörüyle ilgili öneriler de sıralandı:
– Doğal SİT kıyı ve orman alanlarında mevcut alanların iyileştirilmesi ve yeni turizm çekim alanlarının oluşturulması
– Özellikle konaklamalı turizm işletmelerinin turizm sezonunu uzatmaya ve ortalama kalış süresini artırmaya yönelik faaliyetlerin desteklenmesi
– Airbnb ve ev pansiyonculuğunun kontrol altına alınması, yasal olmayan kiralamaların engellenmesi ve yerel konut piyasasında sebep olduğu olumsuz etkilerin giderilmesi
– Turizmin kitlesel olmaması ve adaların yerel yapısıyla uyumlu olması
– Dört mevsime yayılarak istihdamı artırması ve sosyal yaşamı desteklemesi
Doğal yapıyı bozmayacak ve demonte yapı niteliğinde tek katlı yapılaşmaların yer alabileceği günübirlik tesis alanları da turizm sektörüyle ilgili öneriler arasında yer alıyor.
Raporda, sivil mimari örneklerin en çok Büyükada’da bulunduğunu aktarıldı ve koronavirüs salgını sırasında Diyanet’e devredilen Heybeliada’daki sanatoryumun akıbetine yer verildi. Heybeliada sakinleri, sanatoryumun hastane olmasını istiyordu, ancak yapı Diyanet’e devredilmişti. Diyanet’in bu alanla ilgili ‘islami merkez‘ planı vardı, ancak mahkeme söz konusu devir işlemini iptal etmişti. Raporda, sanatoryum binasının sağlık tesisi olarak planlanması önerildi.
İmar planının açıklama raporunda, Büyükada’da yer alan Heliport alanına 0,04 hektarlık bir alan ayrıldığı belirtildi. Bahsi geçen proje idare mahkemesi tarafından iptal edildi. İstinaf mahkemesi, iptal kararını 30 Aralık 2021’de onadı. Dosya Danıştay’da olduğu için hukuki süreç henüz tamamlanmadı.