Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, tüm dünya tarafından endişe ile izlenirken, otomotiv sektöründe de dikkatlice takip ediliyor.

Savaşın ilk günlerinde, Rusya'daki nikel ve paladyum gibi otomotiv sektörünün ihtiyaç duyduğu madenlerin akıbeti merak konusu haline gelirken, son günlerde ise Ukrayna'da üretimin durduğu fabrikalar yakın mercek altında.

Öyle ki, Ukrayna'da kablo üreten fabrikalarda üretimin durmasının, otomotivde yeni bir krizi tetikleyebileceği ve bunun sonunca ise Avrupa otomotiv endüstrisinin yılın ilk yarısında yüzde 15 kadar kayıp yaşayabileceği belirtiliyor.

Wells Fargo analisti Colin Langan, Ukrayna'da faaliyetleri duran tesislerin otomotiv endüstrisinde araçların elektrik tesisatında kullanılan kablo krizine yol açabileceğini, gelişmelerin sektördeki üretimi yılın ilk yarısında 700 bin adet kadar azaltabileceğini söyledi.

Alman otomotiv üreticileri Volkswagen ve BMW, Almanya'daki fabrikalarında tedarik zincirindeki bozulmalar sebebiyle üretimlerine ara verdiklerini açıklamışlardı.

Öyle ki, VW CEO'su Herbert Diess, şirketin önümüzdeki haftalarda gerekli olan kablo ihtiyacını karşılayamaması durumunda, yıl sonu beklentilerinde güncellemeye gidebileceği uyarısında bulunmuştu. VW'nin, Avrupa'daki tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar sebebiyle, 100 bin kadar aracını montaj için Çin ve ABD'deki fabrikalarına göndermesi bekleniyor.

Bir diğer Alman Mercedes de, aynı sorun sebebiyle Almanya ve Macaristan'daki üretimini azalttığını duyurmuştu.

17 fabrika üretim yapıyordu

Ukrayna'da 17 kablo fabrikası savaştan önce üretim yapıyordu. Wells Fargo'ya göre, ülke söz konusu üretimde Romanya ve Fas'ın ardından üçüncü sırada geliyor.

Ülkedeki fabrikaların ikisini işleten Alman tedarikçi Leoni ise, Rusya'nın işgaline maruz kalan Batı Ukrayna'da 7 bin kişiyi istihdam ediyordu. Alman şirket, gelişmeler üzerine beklentilerini güncelleyerek, 2022 sonu için hem üretimde hem de gelirlerde düşüş yaşayacağını kaydetti.

Şirketten yapılan açıklamada, üretimdeki kayıpların yıl sonuna kadar telafi edilemeyeceğinin belirtilmesi ise, otomotiv sektörünün içine düştüğü yeni krizin önümüzdeki yıla kadar devam edeceğinin işareti olarak yorumlanabilir. Öte yandan, Leoni'nin Ukrayna dışındaki üretim kapasitelerini ikiye katlama planı yaptığını da belirtelim. Fakat, söz konusu kapasite artırımının en az 3 ay sürmesi bekleniyor.

Otomotivde bir yıldan fazladır süren çip krizi tüm dünyada tedarik sıkıntılarına yol açarken, savaş sebebiyle kablo krizinin patlak vermesi durumda ise sektörün yeni krizle nasıl mücadele edeceği merak ediliyor.

Hammaddelerin önemli bir kısmı Rusya'da

Öte yandan, Rusya'nın otomotiv sektörü için kritik madenlerin üreticisi olması da, sektörde yeni krizlerin habercisi olabilir.

Elektrikli otomobillerde kullanılan lityum-iyon pillerdeki nikelin dünyadaki üçüncü büyük tedarikçisi konumunda olan Rusya, aynı zamanda içten yanmalı motora sahip araçlarda yer alan katalitik konvertörlerdeki paladyumun yüzde 40'ını tüm dünyaya sağlıyor.

Savaşın ve karşılıklı yaptırımların devam etmesi halinde, otomotiv üreticilerinin söz konusu madenlere erişimi zorlaşırsa, sektörün yeni kayıplar yaşaması da olası gözüküyor.

Ayrıca, Rusya'nın hem üretim üssü hem de önemli bir pazar olması da otomotiv de yıl içinde yaşanabilecek kayıplara işaret ediyor. Öyle ki, Stellantis, Volkswagen, Toyota, Hyundai ve Renault gibi global otomotiv kuruluşları uzun yıllardır Rusya'da üretim yapıyor.

Toplam otomotiv üretimi geçen yıl yüzde 9.1 oranında artarak 1.56 milyon adede yükselen Rusya'nın 1.67 milyon adetlik otomotiv pazarı ise Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalya hariç tüm Avrupa ülkelerinden daha büyük hacimli olması ile dikkat çekiyor. Fakat, Batılı üreticilerin hem ülkedeki üretimlerini hem de ülkedeki araç satışlarını askıya alması, otomotiv sektöründe daralmaya yol açabilecek bir gelişme olarak karşımızda duruyor.

Fiyatlar yükseliyor

Gelişmeler, otomobil fiyatlarına da zam olarak yansıyor. ABD'li elektrikli üreticisi Tesla'nın önceki günlerde fiyatlarında artırıma gitmesinin ardından, Çinli elektrikli otomobil üreticisi BYD de otomobillerinin fiyatlarını artırdığını duyurdu.

BYD'den yapılan açıklamada, fiyat artışlarının sebebi olarak hammadde fiyatlarındaki yükselişler gösterildi.

Tesla'de önceki günlerde hem ABD hem de Çin'de otomobillerinin fiyatlarını artırmış, şirketin CEO'su Elon Musk, hammadde ve lojistik sıkıntıları yaşadıklarını açıklamıştı.