İsrail’in Doğu Kudüs’teki Şeyh Cerrah mahallesindeki Filistinlileri evlerinden çıkarma girişimi ve Mescid-i Aksa’da Müslümanlara yönelik kısıtlamaların arttırılmasıyla başlayan İsrail-Filistin çatışması 11 günün ardından cuma sabahı son buldu.

CADDE YERLE BİR

Son iki gündür Gazze Şeridi nisbeten sakin. Silahlar susmuş durumda. Bu sükuneti fırsat bilip günler sonra ilk kez sokağa çıkma fırsatı bulan Filistinliler ise Gazze kentinde yaşanan yıkımın büyüklüğü karşısında şaşkına döndüler. En çok hasar gören yerlerden biri El Vahda Caddesi. Konut ve işyerlerinin bulunduğu caddede metrelerce yüksekliğinde enkaz yığınları oluşmuş. İsrail, Hamas’ın Mısır’a açılan tünellerinin bulunduğu iddiasıyla mahalleyi adeta yerle bir etmiş. İsrail’e göre tüneller bombalandığında oluşan türbülans çevredeki binaların da yıkımına neden olmuştu.

Yıkımı anlatan Amerikan New York Times gazetesine göre çöken binalardan biri Abul Ouf (28) isimli Filistinli ve geniş ailesine aitti. Daha önce birçok saldırı atlatan bina Abul Ouf’a göre askeri bir hedef değildi. Ancak geçen pazar günü İsrail’in düzenlediği hava saldırısında kızkardeşi Reem ile ailesinden en az 12 kişi enkazın altında kalarak can verdi. Abul Ouf, “Eskiden burası bir sığınaktı. Ancak artık Gazze’nin hiçbir yeri güvenli değil. Herkes tehlike altında” diyor.

BİLANÇO EPEY AĞIR

Her ne kadar çatışmalar 2014 yılında 50 gün süren savaştan daha kısa sürmüş olsa da hem insani, hem de maddi bilanço bir hayli ağır. 2014’te 50 günlük çatışmalarda 2 bin 200 kişi ölmüştü. Bu defaki İsrail saldırılarında ise 66’sı çocuk 248 kişi hayatını kaybetti. Birleşmiş Milletler’e göre 17 bin konut ya da işyeri yıkıldı veya oturulmaz hale geldi. 77 binden fazla kişi yerinden yurdundan oldu. Deniz suyundan içme suyu elde edilen tesisler, elektrik hatları, kanalizasyon büyük zarar gördü. 800 bin Filistinli’nin temiz suya ulaşımı bulunmuyor.

20 YIL GERİYE GİTTİK

Gazze’de enkaz kaldırma faaliyetleri başlarken, insanlar da koronavirüs tehdidine rağmen kalabalık bir halde yıkımı görmeye gidiyor. ABD yönetimi Gazze’nin inşası için yardım vaadinde bulunurken bölgeye girecek inşaat malzemesinden gıdaya kadar söz hakkı İsrail’de. Hamas ve diğer örgütler ise ablukayı yeraltı tünelleriyle kırıyor. İsrail, silah kaçaklığı da yapıldığını iddia ettiği bu tünelleri de saldırıda kısmen imha etti. Dün Mısır ile Kerem Şalom sınır kapısının açılmasıyla Gazze’ye gıda, ilaç ve yakıt yardımı ulaşmaya başladı. Şimdi Gazzeli tüm bu hasarı kimin ödeyeceğini merak ediyor. Abul Ouf, “Gazze’de ne zaman savaş olsa 20 yıl geriye gidiyoruz. Ne zaman ekonomiyi düzeltmeye çalışsak, bunu yok ediyorlar” diyor.

‘PİYANİST’ FİLMİ GİBİ

Gazze’de ortaya çıkan görüntü Oscar ödüllü Adrien Brody’nin başrolü oynadığı 2003 tarihli ‘Piyanist’ isimli filmi akıllara getirdi. Brody filmde, 2’nci Dünya Savaşı’ndan Nazi Almanyasının Polonya’nın başkenti Varşova’da yol açtığı yıkımın ortasında hayatta kalmaya çalışan Yahudi asıllı bir piyanisti canlandırıyordu. Film en iyi yönetmen, en iyi uyarlama senaryo ve en iyi erkek oyuncu ödüllerini almıştı.