Salgın nedeniyle zor günler geçiren gazete bayileri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) yeni kararlarıyla iyice sıkıntıya girdi. İBB, gazete satış büfelerinin kiralarına ortalama yüzde 500 zam yaptı ve yenileme için büfelere 300 bin liraya kada
Pandemi döneminde zarar gören esnafların arasında olan gazete bayileri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) yeni uygulaması nedeniyle zorda. İBB, İstanbul’daki gazete satış büfelerinin kiralarına ortalama yüzde 500 zam yaptı. İBB, büfelere “yenileme” adı altında da 300 bin liraya varan fatura çıkacağını bildirdi. 21 Eylül’e kadar yeni zamlı sözleşmeye imza atmayan bayiler için ise 1 Ekim’e kadar ihaleye çıkılacağı belirtildi. Büfe işleten esnaf, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun yanlış bilgilendirildiğini belirterek bu uygulamadan vazgeçilmesi çağrısında bulundu.
Yüzde 500 fahiş zam!
İBB mülkiyetinde bulunan, gazete ve ürün satış büfelerinin yetkisi, İBB Meclisi’nin aldığı kararla İstanbul Kültür ve Sanat Ürünleri Ticaret AŞ’ye verildi. Büfe kiralarına ortalama yüzde 500 zam yapıldı. Büfe sahipleri ve işletmecileri, ‘yenileme’ adı altında kendilerinden 80 ile 300 bin lira arası ödeme istendiğini söyledi. Gazete satış büfesi sahipleri alınan karardan bir an önce vazgeçilmesi için İmamoğlu’na çağrıda bulundu.
‘Yanlış bilgi verildi’
İstanbul Tekel ve Gazete Bayileri Odası Başkanı Ferihan Karasu, “2003’ten beri gazete bayilerinin oda başkanıyım, 1994 yılından itibaren de gazete bayisiyim. Bu gazete bayilerinin çoğu 1994 yılından beri faaliyet gösteriyor. Yağmur, çamur, fırtına demeden, gazete okurlarına 365 gün boyunca kesintisiz hizmet veriyorlar. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’na yanlış bilgi verildiğine eminim. Bizi gıda büfeleriyle karıştırıyorlar. Ayrıca temmuz ayındaki İBB Meclis toplantısında CHP Grup Sözcüsü Tarık Balyalı’nın bizi yandaş, yancı ve rant heveslisi olarak yaftalayarak itibarsızlaştırmaya çalışmasına da şaşırdım” dedi.
‘Ya imzala ya boşalt’
34 yıldır CHP’li ve CHP 35. dönem PM üyesi olduğunu belirten Karasu, “Nasıl yandaş oluyorum? Ama önemli olan bu değil; biz bu işi siyasileştirmek istemiyoruz. Bizim tek isteğimiz, evine ekmek götürmeye çalışan emekçi insanlara yapılan yanlış uygulamadan geri adım atılması. Ayrıca şartlarını ağırlaştırdıkları gazete bayilerine bir hafta süre verilerek, ‘Ya bu sözleşmeleri imzala ya da büfeyi boşalt, anahtarı teslim et’ denilmesine karşıyız. Kiralara yüzde 400 - 600 arası zam yapılmış ve
80 bin ile 300 bin arası olan, henüz görmediğimiz, 12 ay sonra teslim edilecek yeni büfenin ilk taksiti isteniyor” diye konuştu.
‘Ekmeklerinden olacaklar’
Karasu sözlerini şöyle tamamladı: “Yedi gün içerisinde sözleşme imzalamaya gelmeyen bayilerin yerlerine hemen ihaleye çıkacaklarını da sözleşmeye eklemişlerdir. Pandemi döneminde en çok zarar gören esnafların arasında gazete bayileri vardır. Hepsi kredi çekti. Bu paraları nasıl bulacaklar? Bırakıp gitseler ailelerini nasıl geçindirecek, kredi borcunu nasıl ödeyecekler? Bu yasaya da hukuka da vicdana da aykırıdır.”
Gazete bayileri, İBB kararlarının kendilerini çıkmaza sürüklediğini söyledi.
Vatandaştan İmamoğlu’na açık mektup
Mağdur olduğunu belirten bir gazete bayisinin işletmecisi tarafından İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’na yazılan açık mektupta şu ifadeler kullanıldı.
“Sayın Başkan, ben bir gazete bayisinin oğluyum. Babam 1975’te ilk gazete satışlarını koltuğunun altına gazeteleri koyup otobüs duraklarını dolaşarak yapmaya başladı. Ardından belediye tarafından ufak bir büfe verildi. Bizler parasını kürdanla toplayan, sabah 05.30’da büfelerini açıp 23.00’e kadar vatandaşlara hizmet veren emekçileriz.
Çok düşük kâr marjlarıyla işimizi devam ettirmeye çalışıyoruz. Bizlerin akbil satışlarından kâr marjımız yüzde 0.5 (yani binde 5), gazete satışlarımızdan kârımız yüzde 5, sigara satışlarından kârımız yüzde 4.7’dir. Başkanım, her gün makamınıza gelen o gazetelerin yolculuğunu biliyor musunuz? Ben size özetleyeyim; haberi yapan gazeteciler, matbaalarda bu gazeteler düzgün basılsın diye sabahlara kadar uğraşan matbaa ustaları, basılan bu gazeteleri kar kış, fırtına demeden 365 gün vatandaşlarla ulaştırmaya çalışan dağıtım şirketi personelleri. Şimdi gelelim günümüze ve bize ‘Büfelerinizi bırakıp gidin’ diyemedikleri için dayatmaya çalıştıkları sözleşme şartlarına. Şu an bize yandaş yakıştırması yapanlar, kendi yandaşlarına büfelerimizi vermek amacıyla, kabul edemeyeceğimiz şartlarla bizim karşımıza çıktılar. Sonuç olarak, mevcut kiramıza yüzde 500 zam yapılarak, büfe değişimi için 300 bin TL istenmektedir, sözleşmede yer alan diğer şartları kabul etmemiz mümkün değildir. Babamdan yıllardır öğrendiğim tek şey, namusumuzla şerefimizle evimize ekmeğimizi götürmek.