AK Parti’nin üzerinde çalıştığı ve Meclis açılmadan önce muhalefete sunarak uzlaşma arayacağı 1. yargı paketi, infaz sistemi değişikliği içermese de pakette yargının ve cezaevlerinin yükünü hafifletecek dolaylı düzenlemeler yer alacak. Milliyet’in parti kurmaylarından aldığı bilgiye göre, 1. yargı paketi ile bu çerçevede savcıların, halen adli para cezası veya üst sınırı 1 yılı aşmayan hapis cezası gerektiren şikâyete bağlı suçlar için kullanabildikleri “kamu davasının açılmasının ertelenmesi” yetkisi, üst sınırı 2 yıla kadar suçları kapsar hale getirilecek.
Böylece basit cinsel taciz, tehdit, konut dokunulmazlığının ihlali, hakaret suçu için savcılar dava açılmasını 5 yıl süreyle erteleyebilecek. Şüpheli bu süre içinde kasten herhangi bir suç işlemez ise savcılık kovuşturmaya yer almadığına karar verecek.

Yargı paketi mesaisi

AK Parti’de önceki gün Grup Başkanvekili Mehmet Muş başkanlığında bazı vekillerin de katılımıyla 1. yargı paketi mesaisi yapıldı. Pakette yer alacak düzenlemelerin tüm boyutlarıyla masaya yatırıldığı toplantıyla, AK Parti önümüzdeki hafta Meclis’ten uzlaşma ile geçirilebilmek için muhalefete sunmayı planladığı teklifle ilgili iç çalışmasını büyük ölçüde tamamladı. Hukukçu vekillerin değerlendirmeleri ışığında bir iki maddede teknik içerikli bazı değişikliklerin yapılması gündeme gelirken, parti kaynakları Cumhurbaşkanı ve Adalet Bakanlığı ile yapılacak görüşmeler sonucu teklifin son şeklini alacağını bildirdi.

Milliyet’in edindiği bilgilere göre Yargı Reformu Strateji Belgesi’ndeki hedefler doğrultusunda düşünce ve ifade özgürlüğünü daha da pekiştirme odaklı hazırlanan, keyfi tutuklamaları önlemeyi amaçlayan pakette, yargının ve cezaevlerinin yükünü hafifletmeye yönelik önemli düzenlemelere de yer verildi. Bu çerçevede, cezaevlerindeki tutuklu sayısını azaltmaya ve açılan dava sayısını düşürmeye yönelik olarak Ceza Muhakemesi Kanunu’nda düzenlenen “kamu davasının açılmasını erteleme” konusunda cumhuriyet savcılarının yetkilerini genişletecek hükümler pakete konuldu.

Buna göre, 1. yargı paketi ile “kamu davasının açılmasının ertelenmesi” uygulamasının kapsamı genişletilecek. Şu anda cumhuriyet savcıları adli para cezası veya üst sınırı 1 yılı aşmayan hapis cezası gerektiren, takibi şikayete bağlı suçlar için kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verebiliyor. Paket ile bu imkan 2 yıla kadar hapis cezası gerektiren suçları kapsar hale getirilecek.

Erdoğan sinyali vermişti

Cumhurbaşkanı Erdoğan da, 30 Mayıs’ta Yargı Reformu Stratejsi’ni açıklarken, bu yönde düzenleme yapılacağının sinyalini vermişti. Erdoğan, mevzuata göre yeterli şüphenin varlığı halinde kamu davası açılmasının zorunlu olduğuna işaret ederek şunları söylemişti: “Buradaki ‘yeterli şüphe’ kavramı, uygulamada basit şüphe olarak tatbik edilmektedir. Bu durum da açılan dava sayısını ne yazık ki artırmaktadır. Neticeye baktığımızda 2018 yılında şüphelilerin yüzde 52,6’sı hakkında ‘kovuşturmaya yer olmadığına’ dair karar verilmiştir. Sistemi mahkûmiyet ihtimali az olan davaların açılmaması yönünde geliştirmemiz gerekiyor. Bunun yolu da savcıların takdir hakkını genişletmekten geçiyor.”

Kapsama giren suçlar

AK Parti kurmayları, ceza üst sınırının 1 yıldan 2 yıla çekilmesi halinde, savcıların kamu davasının açılmasını erteleme yetkilerini kullanabilecekler suçlar kapsamına girecek TCK maddelerinin bazılarını ise şöyle sıraladılar: “Kasten yaralamanın ihmali davranışla işlenmesi, cinsel taciz (çocuğa karşı işlenmesi hali hariç), tehdit, dokunulmazlığının ihlali, iş ve çalışma hürriyetinin ihlali, hakaret, kişinin hatırasına hakaret, kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması, güveni kötüye kullanma, bedelsiz senedi kullanma, karşılıksız yararlanma.”