Kanal İstanbul projesine karşı açılan davada, İstanbul 4. İdare Mahkemesi’nin atadığı bilirkişi heyeti, projenin çevreye ve kamu yararına zarar vereceğini ortaya koydu. Nefes gazetesinin haberine göre, 7 uzmandan oluşan heyet, Sazlıdere Barajı’nın tamamen ortadan kalkacağını, Şamlar Ormanı’nın ciddi zarar göreceğini ve Terkos Gölü’nün devre dışı kalacağını belirtti. Raporda, İstanbul’un su dengesinin bozulacağı ve su kıtlığı riskinin artacağı uyarısı yapıldı. Uzmanlar, projenin şehircilik ilkelerine ve kamu yararına uygun olmadığını oy birliğiyle kararlaştırdı.

ÇEVRESEL FELAKET UYARISI

Bilirkişi raporu, projenin İstanbul’un su kaynaklarına telafisi zor zararlar vereceğini gözler önüne serdi. Proje kapsamında Sazlıdere Barajı’nın tamamen iptal edileceği, bu nedenle kentin önemli bir içme suyu kaynağının yok olacağı vurgulandı. Şamlar Ormanı’nın, yerleşim ve altyapı çalışmaları nedeniyle büyük ölçüde tahrip olacağı, Terkos Gölü’nün ise artan yapılaşma ve insan faaliyetleri yüzünden işlevsiz hale geleceği belirtildi. Raporda, Terkos çevresindeki 287 hektarlık muhafaza ormanının proje alanında kalması nedeniyle geri dönüşü olmayan ekolojik zararların yaşanacağı kaydedildi.

ORMAN VE TARIM ALANLARI TEHDİT ALTINDA

Kanal İstanbul’un ÇED raporunda, binlerce ağacın kesileceği ve yerine fidan dikileceği belirtilse de, bilirkişi heyeti bu yaklaşımın ormanların ekolojik işlevlerini geri getiremeyeceğini vurguladı. Ormanların sıcaklık dengeleme, oksijen üretimi ve temiz su sağlama gibi hayati fonksiyonlarının kaybolacağı ifade edildi. Ayrıca, proje güzergahındaki 4.674 hektarlık Mutlak Tarım Arazisi ve 2.491 hektarlık orman alanının korunmasına yönelik hiçbir stratejinin geliştirilmediği ortaya kondu. Proje alanının %43’ünün tarım arazisi olduğu ve burada yaşayan köylülerin şehre göç etme riskinin yüksek olduğu uyarısı yapıldı. Köylülerin yerinde kalması için herhangi bir planlama yapılmadığı da raporda dikkat çeken bir diğer nokta oldu.

SU KITLIĞI VE KİRLİLİK RİSKİ

Raporda, Marmara Havzası’nda kişi başına düşen su miktarının zaten mutlak su kıtlığı sınırında olduğu hatırlatıldı. Kanal İstanbul’un, İstanbul’un su dengesini daha da bozarak kenti ciddi bir su krizine sürükleyebileceği belirtildi. ÇED raporunda atık yönetimi ve kirlilik önleme gibi konularda yeterli detayın sunulmadığı, bu nedenle hava, su ve toprak kirliliğinin nasıl engelleneceğinin belirsiz olduğu vurgulandı.

“KAMU YARARINA UYGUN DEĞİL”

Bilirkişi heyeti, 16 Mart 2021 tarihli İstanbul Avrupa Yakası Rezerv Yapı Alanı Çevre Düzeni Planı Değişikliği’nin şehircilik ilkelerine, planlama tekniklerine ve kamu yararına aykırı olduğunu oy birliğiyle karara bağladı. Rapor, projenin çevresel, sosyal ve ekonomik zararlarının yanı sıra, İstanbul’un geleceğini tehdit eden bir girişim olduğunu açıkça ortaya koydu.