Lanes Lojistik'in Operasyon Direktörü Ali Demircan, Türkiye ve dünya genelinde lojistik alanında yaşanan önemli gelişmeleri, uluslararası araştırmalar ışığında değerlendirerek sektördeki trendleri mercek altına aldı.

Yapay zeka destekli teknolojiler sektöre hız verdi

Küresel lojistikte 2024 yılı trendleri arasında dijitalleşme ve yapay zeka entegrasyonu büyük bir yer tuttu. Yapay zeka destekli lojistik yönetimi, rota optimizasyonu, talep tahmini ve depo yönetimi gibi alanlarda büyük ilerlemeler kaydedildi. McKinsey’in yayınladığı bir rapora göre, AI destekli lojistik sistemleri sayesinde işletmelerin operasyonel maliyetlerinde %15’e varan düşüşler sağlandı.

Yeşil lojistik etki sahasını artırdı

Yeşil lojistik ve karbonsuz taşımacılık uygulamaları, 2024 yılında da büyüme gösterdi. Avrupa Birliği'nin "Fit for 55" paketi çerçevesinde lojistik firmaları, karbon salınımını azaltmak için sürdürülebilir taşımacılık çözümlerine yöneldi. Elektrikli ve hidrojen yakıtlı taşıma araçlarının benimsenmesi, yeşil lojistiğin ana unsurlarından biri oldu. DHL, UPS ve Maersk gibi global firmalar, sıfır emisyon hedefleri doğrultusunda karbon ayak izlerini minimize eden taşımacılık modellerine geçiş yaptı.

Jeopolitik riskler ve tedarik zinciri yönetimi açısından 2024 yılı zorlu bir dönem oldu. Rusya-Ukrayna savaşı ve Orta Doğu’daki gerilimler, küresel lojistik sektöründe büyük dalgalanmalara yol açtı. Alternatif tedarik zinciri rotaları oluşturma eğilimi artarken, Çin’in "Kuşak ve Yol Girişimi" çerçevesinde yeni lojistik koridorları oluşturulmaya başlandı. Özellikle Asya ve Avrupa arasındaki taşımalarda Orta Koridor’un (Türkiye üzerinden geçen güzergah) önemi giderek arttı.

Türkiye transit merkez konumunu güçlendiriyor

Türkiye'de lojistik sektöründeki gelişmeler kapsamında, Türkiye’nin transit merkezi konumu 2024 yılında daha da güçlendi. Çin ve Avrupa arasındaki taşımacılıkta Orta Koridor’un daha fazla kullanılması, Türkiye'nin lojistik üs olmasını sağladı. Türkiye Lojistik Üs Projesi kapsamında yapılan yatırımlarla demiryolu ve liman altyapıları modernize edildi.

Demiryolu ve liman yatırımları hız kazanarak Türkiye’nin lojistik altyapısını güçlendirdi. Marmaray ve Bakü-Tiflis-Kars (BTK) Demiryolu hattı, uluslararası ticaret açısından kritik bir konuma geldi. Ayrıca, Mersin ve İzmir limanlarının genişletilmesiyle Türkiye'nin deniz taşımacılığındaki kapasitesi artırıldı.

Akıllı sistemler devreye giriyor

E-ticaret lojistiğinin yükselişi 2024 yılında Türkiye’de büyük bir büyüme kaydetti. Trendyol, Hepsiburada ve Amazon Türkiye gibi büyük platformlar, dağıtım süreçlerini hızlandırmak için insansız hava araçları (drone teslimatları) ve akıllı depo sistemlerini devreye aldı.

Uluslararası araştırmalardan çıkan sonuçlara göre, Gartner’ın 2024 Küresel Lojistik Raporu’na göre robotik otomasyon, drone teslimatları ve blockchain tabanlı tedarik zinciri yönetimi, lojistik firmalarının rekabet avantajı sağlamak için en çok yatırım yaptığı alanlar arasında yer aldı. Deloitte’un yayımladığı bir araştırma, sürdürülebilir lojistik çözümlerinin benimsenmesiyle lojistik sektöründe karbon salınımının %25 oranında azaltılabileceğini öne sürüyor. World Economic Forum’un raporunda ise, 2024 yılında lojistik sektöründe yapay zeka ve büyük veri analizinin kullanımıyla tedarik zincirindeki aksaklıkların %40 oranında azaldığı belirtildi.

2024 yılı, lojistik sektöründe hem Türkiye’de hem de dünyada önemli değişimlerin yaşandığı bir yıl oldu. Dijitalleşme, sürdürülebilirlik, jeopolitik riskler ve altyapı yatırımları, sektörün geleceğini şekillendiren temel faktörler olarak öne çıktı. Önümüzdeki yıllarda, lojistik firmalarının teknolojik yenilikleri benimseyerek rekabet avantajlarını artırmaları bekleniyor. Türkiye’nin lojistik merkezi olma yolunda attığı adımlar, küresel tedarik zinciri açısından büyük önem taşırken, yeşil lojistik uygulamalarının yaygınlaşması sektördeki sürdürülebilir büyümeyi destekleyecek.