Adı Cannes Lions Yaratıcılık Festivali konuşmacılar listesi arasında yayınlandığı zaman pek çok kişi müstehzi bir ifadeyle gülmüştü. Monica Lewinski dünya reklam sektörüne ne söyleyebilirdi ki? Geçen Pazar gününden beri Cannes’da karşılaştığımız çeşitli milletlerden reklamcıların, medyacıların ve pazarlamacıların benzer düşündüklerine şahit olduk. Netice’de 17 yıl önce Bill Clinton’la Beyaz Saray’da yaşadığı ortaya çıkan gizli seks ilişkisi yüzünden yıllarca dalga konusu olmuş, erkek muhabbetlerinde adı sık sık geçmiş bir kadındı söz konusu olan...
Daha önce ilk kez TED Talks konuşmasıyal kamuoyunUn önüne çıkmış olan Monica Lewinsky, Cannes’daki konuşmasında Kasım 1995’de yaşanan skandal ortaya çıktığı andan itibaren Beyaz Saray’da devlet yetkilileri tarafından 48 saat kadar sorgulandığını, hayatının didik didik edildiğini anlattı. Toplumsal baskı yüzünden defalarca intiharın eşine geldiğini söyledi. Varlıklı insanlar olan anne ve babasının uğradıkları tacizi unutup, kendisinin intihar etmemesi için aldıkları tedbirleri anlattı.
Skandalın olduğu dönemle ilgili olarak “Olayın olduğu tarihte 22 yaşındaydım. Belki bu salondaki insanların içinden de pek kişi, hayatının 20’li yıllarında yanlış kişilere ilgi duymuştur… Belki sizlerden birileri de patronuna aşık olmuştur. Ama benim tersime, patronunuz Amerikan Başkanı olmadığı için mesele ayyuka çıkmamıştır” dedi.
Lewinsky skandal sonrası başına gelenleri tarif ederken “İmkansız bir aşka ilgili içine olarak düştüğüm unutulmaz hata, beni siyasi, hukuki ve medyatik olarak o güne kadar görülmemiş bir girdaba sürükledi … Skandalla ilgili tüm bilgiler size dijital devrim sayesinde ulaştı. Ben o güne kadar kimsenin tanımadığı özel bir figür iken, bir anda dünya çapında aşağılanan birine dönüştüm.”
Dünyanın önemli reklam networklerinden Ogilvy & Mather grubu için “İlham veren konuşma” oturumunda sunum yapan Lewinsky, yaklaşık 20 yıl önce gerçekleşen utanç verici skandalla ilgili duygularını ortaya koyan, içten ve samimi bir performans sergiledi. Kendisini uluslararası düzeyde itibarı sıfırlanmış ilk kişi olarak gördüğü için, sunumu boyunca kendisinden “Sıfır hasta” diye söz etti:
“Orospu, fahişe, şıllık ve “o kadın” diye damgalandım, ama kimse o “kadının da bir ruhu olduğunu” ve o ruhun paramparça edildiğini düşünmedi bile… 1998’de her şeyimi kaybettim… İtibarımı, onurumu ve hatta hayatımı… Medya ve internet dünyasında global bir “vurun kahpeye” kampanyası başlatıldı. İnsanlar ve şirketler bu utancı yıllarca kullandılar… Olan biten tam anlamıyla siber zorbalıktı. Ama günümüzde bu siber zorbalık ve utanç, çok daha yaygın ve tehlikeli...”
Lewinsky ardından, projektörünü kendisiyle ilgili tekil olaydan, bu tür linç olaylarının ardındaki toplumsal mekanizmaya çevirdi. Markaların ve şirketlerin para kazanmaya ihtiyaçlarının olmasını anladığını, ama, para kazanmak için daha iyi yolların olduğunu söyledi ve devam etti : “Peki utançtan online dünyada nasıl para kazanılıyor? Tıklayarak… Daha fazla utanç, daha fazla tıklama… Daha fazla tıklama, daha fazla utanç… Ne kadar çok tıklanırsa o kadar çok akan milyonlar, milyarlar… Daha çok neyi satıyorlar peki? Utancı. Birilerinin ızdırap verici utancını… Utancın bir mala, kamusal aşağılanmanın bir sanayiye dönüştüğü bir pazar bu!”
Lewinsky son dönemde online dünyada hayatları darmadağın edilip, intihar eden çeşitli vakaları; sosyal medya hesapları hackanan Jennifer Lawrence ve Caitlyn Jenner gibi ünlülerin özel fotoğraflarının dünya çapında yarattığı çılgınlığı dile getirdi.
“Bu utanç bombardımanından doğan acılara son vermenin tek yolunun intihar olduğunu düşündüğüm günler ve haftalar geçirdim. Bugün hala yaktaysam ebeveynlerim sayesinde ayaktayım. Malesef bu yolu deneyen ve hayatını kaybeden çok sayıda insan var. O kurbanların aileleri, çocuklarının çektiği acıları öğrendiklerinde maalesef çoğu kez iş işten geçmiş oluyor...”
Monica Lewinsky tam da bu noktada, dünya reklam ve medya elitlerinin ruhuna girdi. Hem de damardan : “ Daha merhametli bir toplum yaratmanın yolu, toplumun değerlerini ve hedeflerini temsil eden markalardan geçer. Markaları insanlar yaratır. Eğer insanlar merhametliyse, markalar da sonunda merhamete dönmek zorundadır… Sizler bir markanın nasıl doğduğunu, nasıl beslenerek büyüdüğünü en iyi bilen insanlarsınız. Bir kişel markanın nasıl zorluklarla inşa edildiğini sizden daha iyi kimse bilemez. Şu anda yirmi yıla yakın bir süredir, vahşice saldırılan bir kadını dinliyorsunuz. Yok edilmiş bir markayı izliyorsunuz.”
Lewinsky, nihai eylem çağrısına sözü getirdi: “Hepimiz hatalarımızdan öğrenebiliriz. Birbirimize daha merhametli davranabiliriz. Davranışlarımızı değiştirebiliriz. Teknolojiyle aramıza mesafe koyarak, daha merhametli bir toplumu birlikte yaratabiliriz. Kamusal utanca sağlanan desteği birlikte durdurabiliriz. Sizler, kültürümüzü ve insanlığımızı ileri götürecek yaratıcı motorlarsınız. Online utancın durdurulmasında bana yardım eder misiniz?” diye sözlerine son verdi.
Lewinsky sözlerini tamamlayınca salon büyülenmiş gibi ayağa kalktı. Dakikalarca alkışlayarak, 17 yıl boyunca ızdırap çekmiş bu ruha küresel itibarını iade etti. Cannes Lions yönetiminin ve Ogilvy & Mother grubunun konuşmacı seçiminin ne kadar doğru olduğu anlaşıldı. Hem dünyaca ünlü biri seçilmişti, hem de herkesde sürpriz etkisi yaratılmıştı…
Monica Lewinsky sahneden ayrılmadan kürsüye gelen ve sadece bir dakikalık bir anons konuşması yapan Ogilvy & Mother’ın baş yaratıcı yönetmeni Tham Khai Meng, online utancın durdurulması için başlattıkları kampanyaya ve kurdukları www.upstandr.com adlı siteye salondan destek istedi. Bir taşla bir kaç kuş birden vurulmuştu!
