Son günlerde ayçiçek yağında yaşanan tedarik ve fiyat krizinden sonra şimdi de şekerde benzer bir sorun yaşanıyor.

Şeker fabrikalarından istedikleri miktarda şeker tedarik edemediklerini söyleyen pastane ve tatlıcı esnafı, toptancı ve marketlerden topladıkları şekerle üretim yapabiliyor.

Toptancıdaki şeker fiyatlarının ise marketlerden daha pahalı hale geldiğini anlatan esnaf, şekerin artık neredeyse günlük bazda zamlandığını, bu durumun sadece son 10 gün içinde sattıkları ürünlere yüzde 30 zam şeklinde yansıdığını anlattı.

Sozcu.com.tr olarak şekerde yaşanan bu sorunu İstanbul Şekerciler, Pastacılar ve Tatlıcılar Esnaf Odası Başkanı Aykut Şener, Şeker-İş Sendikası Başkanı İsa Gök ve Gıda Perakendecileri Derneği (GPD) Yönetim Kurulu Üyesi Erdal Tüfekçi ile konuştuk.

‘TOPTAN FİYATLAR PERAKENDE FİYATLARDAN PAHALI’

Aykut Şener, “Yaklaşık 6 aydır yaşadığımız sorun, son 10 gün içinde derinleşti. Şekerin toptan fiyatı, perakendeden daha pahalı hale geldi. Marketlerde şekerin kilosunu 9-12 liradan bulabilirken toptan aldığımızda 15 liradan alabiliyoruz” dedi.

Şeker fiyatlarının artık günlük bazda zamlanır hale geldiğine dikkat çeken Şener, “Geçen sene bu dönem 250 TL civarında olan şeker fiyatları bu sene önce 600-700 TL’ye, şimdi de 800 liraya yükseldi. Sene başında ise 400 TL idi. Artık neredeyse günlük bazda değişiyor fiyatlar. Fabrikada da şeker yok” diye konuştu.

‘YENİ SİMSARLAR TÜREDİ’

Bu yüzden marketlerden topladıkları şekeri esnafa satmaya başlayan yeni bazı komisyoncuların türediğini anlatan Şener, “Bu simsarlar market market gezip şekeri topluyorlar, kamyonlarla esnafa satıyorlar. Esnaf da alıyor çünkü toptan aldığı fiyattan daha ucuza geliyor” ifadelerine yer verdi.

‘ŞEKERDEKİ SORUN AYÇİÇEK YAĞINDAN DAHA BÜYÜK’

GPD Yönetim Kurulu Üyesi Erdal Tüfekçi ise, son günlerde Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası ayçiçek yağında yaşanan sorunları anımsatarak “Şekerde yaşanan sorun, ayçiçek yağında yaşanandan daha büyük” değerlendirmesinde bulundu.

“Yeteri kadar şeker yok. Özel sektörle devlet arasında uçurum var” diyen Tüfekçi, “Bu yüzden arzulanan fiyata mal bulamıyoruz. Yeteri kadar şeker bulamayan esnaf perakende fiyatlardan malı alıyor” diye konuştu.

ŞEKER-İŞ: ARZ SORUNU YOK, HEPSİ FİYAT KAYNAKLI

Şeker-İş Sendikası Başkanı İsa Gök ise, şeker üretiminde bir sorun olmadığını, yaşanılan bu sorunun şeker fiyatlarının oturmamasından kaynaklandığını söyledi.

Bir kilo şekerin mevcut piyasa şartlarında 15 liraya çıktığını ancak Türk Şeker’in şekerin kilosunu 5,90 TL’den sattığını söyleyen Gök, yaşanan sorunun nedenlerine ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

“Şekerde aslında yeterlilik bakımından bir sorun yok. Türkiye, ihtiyacı kadar şeker üretti. Ancak Türk Şeker sattığı şekere zam yapmadı. Ucuz şeker satılsın diye uğraşıyor. Özel fabrikalar ise artan maliyetlerden sonra faaliyetlerini sürdürebilmek amacıyla sattığı şekere zam yapıyor, özelden çıkan şeker fiyatları bu yüzden çok daha yüksek.

Bu fiyat farkından kaynaklı, fiyatlar tam oturmadığı için mevcut sorunlar yaşanıyor. Türk Şeker de zam yapsa, fiyatlar hem oturur hem piyasa rahatlar. Bunların dışında, bazı suni problemlerin de yaratıldığını düşünüyorum.”

FİYATLAR ZAMSIZ HALİYLE DE UÇUK

İstanbul Şekerciler, Pastacılar ve Tatlıcılar Esnaf Odası Başkanı Aykut Şener, son bir yılda yüzde 100 zamlandığını söylediği pastane ürünlerine şimdi bir de şekerde yaşadıkları sorun nedeniyle zam geldiği bilgisini verdi.

“Bir hafta içinde sadece şeker kaynaklı olarak sütlü tatlılar ile şuruplu tatlılara yüzde 30 zam geldi” diyen Şener, “Esnafın bir kısmı bunu fiyatlara yansıtırken bazıları ise birkaç gün içinde yansıtacak. Şekerin çuvalını 700-800 liradan yeni aldık, ilerleyen günlerde yansıyacaktır. Hem esnafın hem vatandaşın ağzının tadı kaçtı” diye konuştu.

Şener, şeker kaynaklı zamların henüz yansımamış halini şöyle değerlendirdi:

“Kuru pastanın kilosu geçen sene bu dönem 45 TL iken bu sene 95-130 TL arasında değişiyor. Geçen sene kilosu 10-12,5 TL arasında değişen sütlü tatlılar ise bu sene 20-35 TL arasında. Baklavanın kilosunu geçen sene 50 liraya bulabiliyordunuz, bu yıl 200 liraya kadar çıktı. Kaldı ki bunlar şeker kaynaklı zamların henüz yansımamış hali…”

ESNAFIN SON HALİ: KARDEŞİ İMALATTA, EŞİ BULAŞIKTA

Fiyatların geldiği seviyeden satışlarının nasıl etkilendiğini sorduğumuz Şener, şu yanıtı verdi:

“Turistik bölgedeki satış yapabiliyor ancak daha iç kesimdekilerin satışlarında yüzde 50 düşüş var. Nasıl ayakta kaldılar, personellerini çıkarıp kendileri çalışarak… Kardeşi imalata geçti örneğin, abisi tezgâhta, eşi bulaşıkta… İnanın artık küçük işletmeler eleman çalıştırmıyor.

Öyle bir hale geldik ki,  bir pastane aynı anda hamurcu, pastacı ve baklavacı çalıştırırdı. Şimdi poğaçayı kendimiz yapıp, baklavayı hazır alıyoruz. Hepimiz aynı işi yapamıyoruz artık. Herkes farklı toptancılara yöneldi.”