Yaz aylarında sıklıkla karşılaşılan ve genellikle sıcak çarpması olarak bilinen hipertermi ile ilgili Altınbaş Üniversitesi İlkyardım Eğitim Merkezi Müdürü Zehra Yıldız Çevirgen önemli uyarılarda bulundu. Müdürü Zehra Yıldız Çevirgen özellikle risk grubu olan yaşlılar, kronik hastalıkları olan kişiler, 5 yaş altı çocuklar ve hamileler için ciddi sağlık problemine neden olabilecek hipertermiden korunmak için önlem alınması gerektiğinin altını çizdi.

Aşırı sıcaklardan kaynaklı terleme yoluyla çok fazla sıvı kaybının vücudun soğutma mekanizmasının bozulmasına sebep olduğunu ifade eden Zehra Yıldız Çevirgen sıcak çarpmasının sebeplerinden bahsettiği konuşmasına şu şekilde devam etti:

“Normal şartlarda vücut terleme yoluyla fazla ısıyı atar ve ısı dengesi korunur. Ancak aşırı sıcaklarda sadece terleyerek ısısını dengede tutamaz ve vücut ısısı artar. Böylelikle hipertermi gelişerek ciddi sağlık problemlerini tetikleyebilir. Hipertermi yani sıcak çarpması vücut ısısının kritik seviyelere çıktığı ve ayarlanamadığı bir durumdur. Bu durumdan risk grupları, özellikle yaşlılar, kronik hastalıkları olan kişiler, 5 yaş altı çocuklar ve hamileler daha çok etkilenebilir” dedi.

Bu belirtilere dikkat

Sıcak çarpmasının belirtileri hakkında da bilgilendirmelerde bulunan Çevirgen “Terlemenin azaldığı yüksek vücut ısısının olduğu durumlarda cilt kuru ve sıcaktır. Kişinin nabzı ve solunumu artar. Buna bağlı olarak enerjisi düşer, güçsüzlük ve yorgunluk gözlenir. Baş ağrısı, baş dönmesi, davranış bozuklukları ve merkezi sinir sistemi etkilenebilir. Bazen mide bulantısı ve kusmada eşlik edebilir. Sıcak çarpması ayrıca adale krampları ve ağrılara da sebep olabilir” şeklinde konuştu.

Sıcak çarpmasında ilkyardım uygulaması nasıl olmalı

Sıcak çarpmasına maruz kalan kişilere yapılması gereken ilkyardımla birlikte vücut sıcaklığının düşürülmesi gerektiğinin altını da çizen Çevirgen “Kişi öncelikle serin ve havadar bir yere alınmalı, sıkan giysileri çıkarılmalı, soğuk kompres ve ıslak havlu kullanarak vücut ısısı düşürülmelidir. Kişi sırt üstü yatırılmalı kolları, bacakları kaldırılmalı ve dolaşımı desteklemelidir. Eğer bulantısı yoksa sıvı ve mineral kaybını azaltmak için su ve soda içirilmedir. Bu ilkyardım uygulamalarına rağmen kişi kendini hala kötü hissediyorsa, durumu kötüleşiyorsa zaman kaybetmeden uzman desteği almalı ve acil servise başvurulmalıdır” dedi.

İlk önlem bol sıvı tüketmek

En iyi korunma yönteminin bol sıvı tüketmek olduğunu söyleyen Altınbaş Üniversitesinden Zehra Yıldız Çevirgen sıcak çarpmasından korunmak için verdiği bilgilerle sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Sıcak havalarda bol sıvı tüketmek sıcak çarpmasından korunmanın en önemli adımıdır. Elektrolit içeren içecekler de terleme sonucu kaybettiğimiz minerallerin yerine konmasına yardımcı olur.  Açık renkli hafif bol kıyafetler giymek vücut ısısını ve sıcak çarpması riskini azaltır. Bunların yanında direk güneş ışığına maruz kalmamak, özellikle risk gruplarının güneş ışınlarının en yoğun olduğu saatlerde dışarı çıkmamaları ya da gölgede kalmaları son derece önemlidir. Yine vücudu temiz tutmak, yeterli beslenmek sıcak çarpması durumda kişiyi koruyacaktır. Sıcak çarpması özellikle yaz aylarında ciddi sağlık sorunları doğurabilir. Bu yüzden kişisel korunma yöntemleri, doğru ilkyardım uygulamaları mutlaka öğrenilmeli ve gerekli önleyici tedbirleri almalıyız.”