Sınava 4 ay kala YÖK Başkanı Erol Özvar' ın ‘müjde' gibi verdiği TYT' de 150 ve YKS'de 180 puan barajının kaldırılıp, sürenin 30 dakika artırılmasının artılarını ve eksilerini eğitimcilere sorduk. Türkiye'nin merkezi sınavlarla ilgili önde gelen isimlerinden Eğitim Uzmanı Salim Ünsal şöyle dedi:

DEĞİŞTİRMEK YETMEDİ

“Son 10 yıldır kontenjanların plansız artması doluluk oranlarını negatif etkiledi. Doluluk oranı ortalama yüzde 88 oldu. 2017 ve 2021 yerleştirmede en sorunlu yıllardır. 2017'de 214 bin 2021'de de 169 bin kontenjan boş kaldı. 2021'de matematik soruları zor ve zaman alıcı olunca barajı geçen aday sayısı düştü.”

DEVLETLER DOLMADI

“Barajlar ikinci ek yerleştirmede düşürülse de 220 bin kontenjan boş kaldı. 2015'de devlette kontenjanların yüzde 37 si, vakıflarda yüzde 39'u boştu. 2021'de dolmayan kontenjanların yüzde 71'i devlet, yüzde 24'ü vakıf üniversitelerindeydi. Devlet üniversitelerinde 2 yıllıklarda 55 bin ve 4 yıllık fakültelerde 91 bin kontenjan boş kaldı.”

FATURA BARAJLARA

“Barajlar zaten nitelikli öğrenciyi akademiye taşımaktan ve üniversite niteliğini artırmaktan uzaktı. TYT sorularının yüzde 15'ini yapanlar 2 yıllık, AYT sorularının yüzde 20'sini yapanlar 4 yıllık bölümleri tercih edecek barajı geçiyordu. Yılda ortalama 2.6 milyon öğrencinin başvurduğu bir sistemin nitelikli öğrenci ile okulu buluşturma başarısızlığının faturası şimdi barajlara kesildi.”

YARIM NET YETİYOR

“YÖK ya üniversitelerin kontenjanlarına çeki düzen verecek veya sınav sistemini sil baştan değiştirecekti. En kolayını yapıp, barajları sıfırladı. Şimdi TYT'de Türkçe veya matematikten yarım net yapan bir aday 2 yıllıkları, AYT'de puanın hesaplanması için 2 testin en az birinden yarım net çıkaran her aday da sıralama barajı olmayan 4 yıllık programları tercih edebilecek. 2022'de sınava rekor bir başvuru bekleniyor. ”

“SİSTEMİ RAHATLATTIK”

YÖK Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar: YKS'nin şekli, muhtevası ve soru tarzı değişmedi. Barajların kaldırılması, programların puanlarının düşmesi, öğrencilerin hiç soru yapmadan programlara girmesi anlamına asla gelmemektedir. YKS program kontenjanları dikkate alınarak, aynı programı tercih eden öğrenciler içerisinde en yüksek puanı alandan aşağı doğru giden bir sıralama söz konusu. Yapılan, sistemi bir anlamda ciddi bir şekilde rahatlatma çalışması.

ÖĞRENCİ DEPOLARI!

ÖN LİSANS: Bankacılık, Sigorta, Muhasebe, Vergi, İnşaat Teknolojisi, Lojistik, Ticaret, Çocuk Gelişimi, Sağlık İşletmeciliği gibi bölümlere baraj altındaki öğrenciler artık girebilecek.

LİSANS: İşletme, İktisat, Siyaset, Kamu, Tarih, Sosyoloji, Felsefe, Beslenme, Fizyoterapi, Psikoloji, Maliye, Sağlık Yönetimi, Uluslararası ilişkiler gibi bölümler doldurulacak.

SORU-CEVAP

– Tıp, mühendislik etkilenir mi?

“Sınav barajının kaldırılması puanlarla sınırlandırıldığı için sıralama şartı olan bölümler etkilenmeyecek. Tıp 50 bin, diş hekimliği 80 bin, hukuk-eczacılık 100 bin, mimarlık 250 bin, öğretmenlik-mühendislik 300 bin sıralama barajı şartı sürüyor.”

– İddialı adayların sırası değişir mi?

“Baraj düşüşüyle tercih hakkı elde edenler, iddialı bölümlere yine yerleşemez. Üniversitelerin boş kontenjan sayısı azalır. Devlet ve vakıf üniversitelerinin doluluk oranı artar. Kontenjanı dolmayan programlara, sınav performansı düşük adaylar yerleşir. İlk 10 bindeki başarılı adaylar etkilenmez.”

Eğitim uzmanları nasıl değerlendirdi?

“Türkçe'de 1 net bile yapamayan üniversiteli olacak”

Eğitim Uzmanı Onur Soğuk: YÖK barajı kaldırarak daha fazla öğrencinin üniversiteli olması için kapıları açtı. Bu durum zaten baraj puanlar düşürülerek düşmüş olan öğrenci niteliğini daha da aşağıya çekecek. Anadili Türkçe testinde 1 net bile yapamayan bir öğrenci artık üniversiteye yerleşecek. Çok vahim bir tablo.

“Yeterliliği ölçecek hiçbir sistem kalmadı”

MEF Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Erkut: Ülkede artık ‘lisede sınıfta kalma, bitirme sınavı, sınav barajı' yani üniversite için gereken taban yeterliliğini ölçecek, hiçbir sistem kalmadı. Tümüyle yanlış bir karar. Baraj kaldırıldığı için 0.5 net yapan gençler bile üniversiteye yerleşecek. Temel okur yazarlığa sahip olmayan bir genci üniversiteye almak bu gence de, sınıftaki diğer öğrencilere de akademisyenlere de zarar. Tercih yapacak aday sayısı yüzde 50 artacak. İşsiz üniversite mezunları 5 yıl sonra başımıza dert olacak.

“Gece yarısı kararıyla barajlar kalktı”

Eğitim Uzmanı Ali Taştan: Eğitimin tüm kademelerinde başarısızlık hakim oldu. Dört işlem yapamayan, okuduğunu anlamayan lise mezunları 15-16 netle 4 yıllık fakültelere giriyordu. Bu durum kabul edilemez iken şimdi bir gece yarısı kararıyla barajlar kaldırıldı. Tek soru yapan öğrencilere üniversite yolu açıldı.

“Z KUŞAĞI BARAJ OYUNUNA KANMAZ”

TBMM Milli Eğitim Komisyonu üyesi Ankara Milletvekili/ Eğitimci Yıldırım Kaya: “Üniversite baraj puanının kaldırılması üniversiteleri ticarethane, öğrenciyi müşteri gibi gören bir zihniyetin sonucudur. Vakıf üniversitelerine, öğrenci yani para kazandırma projesidir. Seçim yatırımı olan siyasi bir karar. Üniversite mezunları iş bekliyor. Z kuşağı baraj oyununa kanmaz.”

“ÖĞRENCİLER KAYGILI”

Rehberlik Uzmanı/Eğitimci Cihan Yeşilyurt: “TYT'de orta ve alt başarı düzeyindeki adaylar, uzun metinli soruları yetiştiremiyordu. 30 dakika süre artışı onlar için olumlu. Baraj düşürülünce ilk 50 bini hedefleyen öğrencilerde ise orta gruptaki öğrenciler daha çok net yapacağı için çalışan/çalışmayanın ayrılamayacağı endişesi oluştu. 2021 YKS'de devlet ve vakıf üniversitelerinde işletme, iktisat, matematik, fizik, kimya, moleküler biyoloji, genetik gibi birçok programda binlerce kontenjan boş kaldı. 180 puan alan öğrenci 4 yıllık bölüm tercihi yaparken, 179 puan alan tercih yapamıyordu. Barajın kaldırılması adaylarda, 2022'de TYT ve AYT sorularının çok zor sorulacağı ve yükseköğretimde kalite düşüşü kaygısı yarattı.”

“SİSTEMİN ÇİVİSİ ÇIKTI”

Eğitim Uzmanı Alaaddin Dinçer: “ÖSYM verilerine göre 2021 TYT'de 100-150 puan arasında olan adaylar yüzde 3.6, 150-180 arasındakiler yüzde 20 ve 180 puanı aşanlar yüzde 46.8 oldu. AYT'de adayların yüzde 37'si yani 100 kişiden 37'si 0-100 puan arasında kaldı. 100-150 puan arası yüzde 5.75 ve 150-180 puan arası yüzde 25.6'ydı. 180 puanı aşanların oranı yüzde 31.5 oldu. Sistemin bütün çivileri zaten çıkmıştı. Şimdi baraj kaldırılarak, eğitimde de sürü bağışıklığı modeline geçildi. ”