Corona virüsü salgınının yıkıcı etkilerini pek çok ülke ayrı ayrı deneyimledi. Ancak Solomon Adaları 2020 ve 2021 boyunca tek bir virüs vakası olmadan pandemiyi geçiren ender ülkelerden biriydi, ta ki geçtiğimiz aya kadar… Güney Pasifik’te yer alan ve yaklaşık 700 bin kişilik ülke Covid salgınıyla baş etmeye çalışıyor. Ülke ocak ayı ortasına gelindiğinde 6 bin vaka ve yaklaşık 70 ölü kaydetti. Ancak sayıların çok daha fazla olduğundan endişe ediliyor.

Solomon Adaları’ndaki ön saflardaki sağlık çalışanları da ülke yıkıcı bir Covid-19 salgınıyla başa çıkmak için mücadele ederken sağlık sisteminin çökmenin eşiğinde olduğu konusunda uyardı.

Honiara’nın başkentindeki Ulusal Sevk Hastanesi’nde (NRH) kıdemli bir doktor ve iki hemşire, Covid hastaları için yatak bulunmadığını ve bunun da insanların yerlerde ölmesine neden olduğunu anlattı. Ayrıca personel sıkıntısı nedeniyle Covid pozitif hemşirelerinin işe geri çağrıldıklarını belirttiler.

Güney Pasifik’te yer alan ve yaklaşık 700 bin kişilik ülke Covid salgınıyla baş etmeye çalışıyor.

NRH’de kıdemli bir doktor, “İnsanlar yerde ölüyor, hastane aşırı kalabalık… Hasta insanlar ve cesetler her yerde. Morg dolu. Bu üzücü bir deneyim. Bunu daha önce hiç görmemiştim” dedi.

İsminin açıklanmaması koşuluyla konuşan doktor, gerçek ölü sayısının muhtemelen çok daha yüksek olduğunu söyledi:

“Evde ölenlerin olduğuna tanık olduk, hastaneye gelen cansız bedenlerin pozitif çıktıktan sonra yakınları tarafından dışarı çıkarılmayacağı korkusu hastaneye getirilmemelerine neden oluyor. Yani bazı ölüler evde tutuluyor. Bu üzücü ve korkunç bir şey.”

“YETERLİ HEMŞİREMİZ YOK”

Doktor, 56 yataklı Merkez Sahra Hastanesi’nin tamamen dolu olması nedeniyle yeterli sağlık merkezi olmadığı konusunda da uyardı. Covid-19 hastalarının tedavisi için hastane dışında çadırlar hazırlanırken, çadırlarda tuvalet, duş veya klima bulunmadığını, hükümetin böyle bir sağlık krizine karşı hazırlıksız olduğunu belirtti:

“Hükümetin bu milleti yüzüstü bıraktığını söyleyebilirim.”

NRH, ortopedi servisini oksijene ihtiyacı olan kritik hastaların tedavi edildiği ve “kırmızı bölge” olarak adlandırdığı Covid koğuşuna dönüştürdü. Ancak hem doktor hem de hastanedeki bir hemşire, hastanelerin diğer bölümlerinde çok sayıda Covid hastası olduğunu doğruladı.

Doktor, personelin vaka sayısı karşısında ezildiğini söyledi:

“Covid-19 hastalarına bakacak yeterli hemşiremiz yok, yani hastalar üzerinde uygun gözlem ve izleme yapılmayacak.”

STAJYER HEMŞİRELER VAKALARLA KENDİ KENDİLERİNE BAŞ ETMEYE ÇALIŞIYOR

İsmini vermek istemeyen bir hemşire de Covid pozitif hemşirelerin işe çağrıldığını söyledi:

“Geçtiğimiz haftalarda, testleri pozitif çıkan ancak asemptomatik olanları geri çağırmaktan başka seçeneğimiz yoktu, çünkü her gün artan Covid-19 vakalarıyla baş edemiyoruz.”

NRH’de çalışan yeni mezun bir stajyer hemşire ise denetlenmesi gereken genç hemşirelerin, kritik hastalara kendi başlarına baktıklarını söyledi:

“Yeni mezun olduk… Her zaman denetime fena halde ihtiyacımız var. Ve bu riskli bir durum ancak burada vakalara kendimiz bakmamız gerekiyor.”

DİĞER HASTALARIN ÖLÜMÜNE DE NEDEN OLACAK

Doktor; kanser, diyabet, yüksek tansiyon gibi diğer hastalık ve rahatsızlıkları olan ve ameliyat gerektiren hastaların tedavi, izleme veya ilaç almadığı konusunda uyarırken, bu tip hastalarla birlikte ve potansiyel olarak daha fazla ölüm yaşanabileceği konusuna da dikkat çekti:

“Covid-19 korkusuyla takip edilemeyen ve birçok hastalığı olan insan var. Hastaneye gelmekten korkuyorlar… Bu, bazılarının evde ölmesine neden oluyor; bazıları ise acile geldiğinde ölüyor.”

GERÇEK VAKA SAYISI BİLİNMİYOR

Ülke ayrıca test konusunda da oldukça yetersiz durumda. Geçen hafta hükümet, Covid’in hızlı yayılmasının sağlık yetkililerinin test kapasitesinin ötesinde olduğunu ve bunun da salgın başladığından itibaren gerçek vaka sayılarının eksik bildirilmesine neden olduğunu belirten bir bildiri yayınladı.

Sağlık Bakanı Dr Culwick Togamana da geçen hafta sağlık sisteminin test sonucu pozitif olan veya Covid semptomları gösteren tüm insanları karşılayamayacağı konusunda uyardı:

“Hafif semptomları olanlara evde kesinlikle tecrit etmelerini ve yalnızca orta ila şiddetli vakaları klinik yönetim için sağlık tesislerine gelmelerini tavsiye ettik.”

AŞI SORUNU

2021’in sonunda, Solomon Adaları’nın aşılama oranı çok düşüktü. Yetişkinlerin sadece yaklaşık yüzde 20’si tam olarak aşılanmıştı.

Geçen yıl boyunca boş kalan aşı merkezleri, salgının ülkede görülmesiyle beraber halkın ilgisini görüyor. Ancak sağlık bakanı, bazı doktorların insanlara aşı sattığına dair söylentiler olduğunu da söyledi.