Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 1915 Çanakkale Köprüsü'nün açılış töreninde “200 liracık” demesi yeni bir tartışmayı da beraberinde getirdi. Tedavüldeki en büyük banknot için devlet kademesinden gelen “liracık” nitelemesi adeta TL'nin değer kaybının bir itirafı gibi oldu.

Enflasyonun 20 yılın zirvesine çıkması ile TL'nin de alım gücü eriyince tedavüldeki en büyük banknot olan 200 lira da “cık” oldu. TL'den 6 sıfır atılmasıyla birlikte “güçlü TL” dönemi başlamış, 1 liranın, 1 dolara eşitlenebileceği ifade edilir olmuştu. Ancak özellikle son birkaç yılda yanlış ekonomi politikalarının bir soncu olarak hızla değer yitirdi. Dolar ise 18 Aralık'ta 18.36 liraya kadar yükseldi.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre yıllık tüketici enflasyonu da yüzde 54.4'e kadar çıktı.

BUGÜN 13.5 DOLAR EDİYOR

200 liralık banknotun tedavüle girdiği 1 Ocak 2009'da dolar 1.5944 liraydı. O dönem 200 liranın dolar karşılığı 125.4 dolar ederken, aradan geçen 13 yılda fark hayli açıldı. Bugün 200 lira, ortalama 14.75 TL'de seyreden kurla ancak 13.5 dolara karşılık geliyor. Dip yapan 200 liranın alım gücü karşılaştırmasında ise 13 yıllık enflasyon yüzde 398'i buluyor. TÜİK'in verilerine göre enflasyon 2009 yılında yüzde 7.8 düzeyindeydi.

2009'da tedavüle girdi

– AKP iktidarı paradan 6 sıfır atma operasyonunun ardından 1 Ocak 2009 tarihinde YTL’den TL’ye geçmiş ve büyük parasal işlemlerde kullanılması için 200 TL’lik banknotları piyasaya sürmüştü. 200 TL’nin ilk tedavüle çıkarıldığı gün 1 dolar 1.5944 liraydı. Bugün ise 1 dolar neredeyse TL'nin 15 katı değerinde bulunuyor.

200 liranın karşılığı bin liraya dayandı

Pazardan tane ile alışveriş döneminin başladığı bugünlerde 200 liranın artık adı bile yok. En büyük banknotun alım gücü adeta dip yaptı. Tedavüle girdiği yılda 200 liranın doldurduğu sepeti bugün neredeyse 5 katı, yani yaklaşık 1.000 lirayla ancak doldurmak mümkün olabiliyor. Merkez Bankası'nın alım gücü karşılaştırmasıyla yapılan hesaplamaya göre, 200 lira ile 2009 yılındaki gibi alışveriş için tam 997.7 lira harcamak gerekiyor. Yani aradaki fark 797.7 lirayı buluyor. Değer kaybına bir örnek daha vermek gerekirse; 2009'da altının gramı 41.5 liraydı ve 4.8 gram altın alınabiliyordu. Bugün ise bir gram altın almak için 913 lira ödemek gerekiyor.