Yeni Ekonomi Programı’nın ardından normalleşme adımları çerçevesinde, dolarizasyonu önleyip TL’ye geçişi hızlandıracak iki önemli hamle geldi. Kambiyo işlemlerinde BSMV binde 2’ye indirildi, TL mevduatta stopaj düşürüldü.
Pandeminin etkisinin azaltılması için uygulanan politikalarla ekonomide yaşanan güçlü toparlanma ile birlikte para politikasında başlayan normalleşme devam ediyor. Merkez Bankası'nın politika faizini yükseltmesi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) yabancılarla yapılan swap işlemlerinde limiti yükseltip, Aktif Rasyosu'nu gevşetmesinin ardından dün de iki önemli adım geldi.
BSMV BİNDE 2'YE DÜŞTÜ
Türk Lirası'nın cazibesini artırmak ve dolarizasyonu önlemek amacıyla döviz ve altın işlemlerinde alınan Banka Sigorta ve Muameleleri Vergisi (BSMV) yüzde 1'den binde 2'ye çekildi. BSMV 24 Mayıs 2020'den bu yana yüzde 1 olarak uygulanıyordu. Yeni dengelenme süreciyle birlikte bu oranın tekrar binde 1'e indirilmesinin, yerli bireysel yatırımcının döviz ve altın satışlarını kolaylaştıracağı belirtiliyor. Bu kararın aynı zamanda yatırımcıların endişelerini de azaltacağı vurgulanıyor.
UZUN VADEDE STOPAJ SIFIR
Türk Lirası'nın cazibesinin artırılması ve dövize geçişi önlemek amacıyla dün stopaj oranlarında da önemli bir değişiklik yapıldı. Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Türk Lirası mevduatlarının faiz getirisinden yapılan vergi kesintisi 31 Aralık 2020'ye kadar düşürüldü, 1 yıldan uzun vadeli mevduat hesaplarında oran sıfırlandı. TL mevduatta stopaj oranları 6 aya kadar olan vadelerde yüzde 15'ten 5'e, 1 yıla kadar olan vadelerde yüzde 12'den 3'e, 1 yıldan uzun vadelerde ise yüzde 10'dan sıfıra çekildi.
3 AY SÜREYLE GEÇERLİ
Karar, yayımı tarihinden itibaren 3 ay süreyle sınırlı olarak vadesiz ve özel cari hesaplara ve söz konusu tarihten itibaren 3 ay içinde açılan veya vadesi yenilenen vadeli hesaplara ödenecek faizler ve kâr paylarına uygulanacak. Atılan bu adımla, TL'nin değerinin korunması, birikimlerin TL cinsinden açılmış mevduat ve katılım hesaplarında tutulmasının sağlanması, yastık altı birikimlerin bu hesaplarda değerlendirilmesi amaçlanıyor.
DÖVİZ SATIŞI HIZLANIR
Analistler, TL mevduat faizlerinden alınan stopaj oranlarının düşürülmesiyle, TL mevduat yatırımlarının özellikle döviz mevduata göre çok daha avantajlı bir duruma geleceğini, bu süreçte tasarrufların belli bir tutarının döviz mevduat hesaplarından TL mevduatlara geçiş yapmasının bekleneceğini belirtti. Atılan adımların hem uygulamalarda normalleşme hem de TL'nin cazibesini artırmaya yönelik olduğunun altını çizen uzmanlar, TL'deki değer kaybının ekstra bir şok gelmediği sürece kesilebileceğine dikkat çekti. TL mevduatlarda verginin özellikle vadenin yoğunlaştığı 1-3 ayda yüzde 5'e çekilmesinin, reel getiri bölgesine geçişe işaret ettiğini bildirdi.
DOLARİZASYON AZALACAK
TERA Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, BSMV'nin eski haline getirilmesi ile beraber banka üzerinden yapılan kambiyo işlemlerinde vergi bariyerinin normalleştirilmiş olduğunu ifade ederek, "TL mevduatlarında da stopaj oranı Cumhurbaşkanı Kararı ile düşürüldü. Bu hareketi, Türk Lirası mevduatlarının enflasyona karşı reel getirisini artırmak ve dolarizasyon etkisini azaltmak adına olumlu görüyoruz" dedi. Meksa Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Figen Özavcı Gümülcineli de atılan adımların piyasalar için pozitif olduğunu ifade ederek, özellikle kambiyo vergisinin azaltılmasının döviz satışını kolaylaştıracağını söyledi.