Başbakan Ahmet Davutoğlu, Tunceli ziyareti kapsamında Tunceli Üniversitesi'nde hitap etti.

 

Konuşmasında geçmiş ile yüzleştiklerini ifade eden Davutoğlu, "Herkesin Dersim olayları ile ilgili kanaatleri farklı olabilir. Bunları tarihi araştırmalar içine sokabiliriz. Ama bana kimse 75 yaşında bir yaşlının idama giderken yaşı küçültülüp oğlunun yaşını büyütülüp 18'den 21 yaşına.

 

Yaşlı zatın yaşı da 54 yaşına küçültülüp ikisi idam edilecekken orada bulunan zalim birinin dönüp o babaya yalvaran 'Önce beni idam edin' diyen babaya bu çağrısına sessiz kalıp önce onun gözünün önünde oğlunu öldüren zihniyet kimi temsil ediyorsa etsin o zihniyet zalimce bir zihniyettir. O zihniyetle yüzleşmeden devlet, yeniden milleti ile buluşamaz. Biz yüzleşiyoruz. Evet size zulmedildi. Ayıp edildi. Bütün Alevi, Kürt hangi kimlikten olursa olsun hepsine saygıyla hürmetle bu kimlikleri selamlıyorum" dedi.

 

 

Geçmiş acılarla yüzleşilmesinden bazı kesimlerin rahatsız olduğunu söyleyen Davutoğlu, "Hacı Bektaş-i Veli'nin huzurunda yaptığım konuşmada Dersim olaylarına atıfta bulunduğumda daha sonra birçok tepki geleceğini biliyordum. Dersim olayları dolayısıyla Dersim'de yaşananlar dolayısıyla Muharrem ayında Kerbela'ya atıfla yaptığım konuşmadan sonra gelen tepkileri göze almama rağmen bu konuşmaları yapmamın sebebi, artık bütün gönülleri birleştirmenin vaktinin geldiğinin ilanıydı. Hiçbir şekilde bu topraklarda bir daha bu acıların yaşanmaması gerektiğine inanıyoruz. Kimse geçmiş acıların bu şekilde yüzleşmemizden rahatsız olmamalı. Geçmiş acılarla yüzleşmek aynı zamanda geçmiş muhabbetlerle de yüzleşebilmektir ve geleceği muhabbetle inşa etme çabasıdır. Bu meselenin sadece Dersim ile sınırlı olduğunu da düşünmeyelim. Yeni bir halleşmenin helalleşmenin, yeni bir sözleşmenin temel zemini geçmişteki ortak birikimimizi keşfetme yanında eğer acılar yaşanmışsa bu acılar dolayısıyla da bazı zulümler yaşanmışsa bu zulümler dolayısıyla da gerektiğinde özür dileme erdemini gösterebilmektir. Ben buraya Türkiye Cumhuriyeti başbakanı olarak geldim. Ama aynı zamanda bu topraklarda yetişmiş, vicdan sahibi, sıradan bir Anadolu insanı olarak geldim. Vicdanımızın kabul etmeyeceği hiçbir şeyi devletimizin de kabul etmemesi gerektiğini düşünerek geldim" diye konuştu.

 

 

Herkesin gururla siyasi düşüncesini ve mezhebini söylemesi gerektiğini savunan Davutoğlu, "Biz birbirimize bu topraklarda konuşulan o güzel lehçelerin dilleriyle hitap etmeden önce gönlümüzün diliyle hitap etmek durumundayız. Bu topraklarda yüzlerce yıl konuşulmuş, hakim olmuş Zazaca'yı, Kürtçe'yi yasaklamanın insani bir yönü olabilir mi? Siyaset eğer gönülleri buluşturuyorsa siyasettir. Siyaset eğer gönüllerde düşmanlık tohumu ekiyorsa anlamını kaybeder. Biz bu muhabbeti tekrar inşa etmek için yola çıktığımızdan Yeni Türkiye dedik. Onlarca yıl bu topraklarda herkes bir şeyleri sakladı. Şimdi saklanma vakti değil. Şimdi herkesin onurla, gururla öne çıkıp ne düşüncede ise ne ideolojide ise hangi etnik, dini veya mezhebi arka plandan gelmişse gururla bunları dile getirme vaktidir" ifadelerini kullandı.

 

 

Sadece Dersimlilerin mağdur olmadığını vurgulayan Davutoğlu, "Artık hiçbir şeyin demokratik bir ülkede saklanmasına ihtiyaç yok. Her şey açık, net, berrak şekilde konuşulmalı. Dersim isminin ne kadar önemli olduğunu burada bir anlam taşıdığını biliyoruz. Asırlarca Dersim adıyla zikredildi bu topraklar. Zannedilmesin ki bu isim değişmeler sadece Dersim'de yaşandı. Öyle bir tek tipçi anlayış var ki aslında bugünkü siyasetimizin de fikriyatımızın da geleceğimizin de bu anlayışlar arasındaki farkı görmekten geçtiğini bilelim. 90 yıldır bir anlayış tek tip bir vatandaş inşa etmek, onun üzerinde de tek tip bir ulus ve devlet inşa etme fikrine yöneldi. Bunu yaparken zannetmeyin ki sadece Dersimliler mağdur oldu. Dersim'in adı nasıl Tunceli diye değiştirilmişse hemen hemen aynı yıllarda içinde Alevi İslamın değil Sünni İslamın unsurlarını barındıran başka şehirlerin de köylerin de adları değiştirildi. Bu acılar, bu geçmiş bize aslında bunların devam etmesi için veya bir nefret bir öfke uyandırmak için hatırlanma durumunda değil. Bazıları böyle anlıyor. Yanlış anlıyorlar. Benim Hacı Bektaş konuşmamdan sonra diyorlar ki eski yaraları niye deşelim? Acıları açıp onları ortada bırakamayız. O yaraları sabırla saracağız. Biz çözüm süreci derken sadece bir kesimi bir grubu bir partiyi kastetmedik" şeklinde konuştu. 

 

 

Başbakan Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Herkesin Dersim olayları ile ilgili kanaatleri farklı olabilir. Bunları tarihi araştırmalar içine sokabiliriz. O tarihi araştırmaların neticesini de bekleyebiliriz. Ama bana kimse 75 yaşında bir yaşlının idama giderken yaşı küçültülüp oğlunun yaşını büyütülüp 18'den 21 yaşına. Yaşlı zatın yaşı da 54 yaşına küçültülüp ikisi idam edilecekken orada bulunan zalim birinin dönüp o babaya yalvaran 'Önce beni idam edin' diyen babaya bu çağrısına sessiz kalıp önce onun gözünün önünde oğlunu öldüren zihniyet kimi temsil ediyorsa etsin o zihniyet zalimce bir zihniyettir. O zihniyeti savunanlar devleti savunmuş olmazlar. O zihniyetle yüzleşmeden devlet, yeniden milleti ile buluşamaz. Biz yüzleşiyoruz. Evet size zulmedildi. Ayıp edildi. Bütün Alevi, Kürt hangi kimlikten olursa olsun hepsine saygıyla hürmetle bu kimlikleri selamlıyorum. Bu kimliklere karşı kim nasıl yanlış bir tavır alırsa develete en büyük zararı o verir diyorum" 

 

 

Alevi Bektaşi vatandaşlarımızın beklentileri bizim için meçhul değil, diyen Davutoğlu, "Öncelikle psikolojik eşiğin aşılması lazım. Dar kalıpların dışına çıkılmasıdır. Mahallelerimizin dışına çıkılsın. Mahalle bizim için güçlü bir kavramdır. İdeolojik temelli etnik temelli dar kalıplara sıkışmış, kendi arasında topluluklar. Mahalle baskısından çıkmış olarak düşünelim. Herkes birbiriyle selamlaşsın, konuşsun ve kendi mahallesinin dışında bir dil ile konuşmaya alışsın. İstanbul'da dahi Kadıköy'deki dil ile Fatih'teki dil farklılaşıyorsa işte o zaman siyaset de yapamazsınız ortak ortak bir İstanbul kültürü de oluşturamazsınız. Türkiye'de eğer Dersim'deki dil ile Konya'daki dil farklılaşıyorsa bu toplumun yüreğine el uzatamazsınız. O zaman yapmamız gereken şey yeni bir üslup. Devlet yen bir üslup benimseyecektir. Dayatmacı baskıcı üsluba artık siyasetimizde yer olmayacak. Bu bizim size taahhütümüzdür. Sizden de ricamız şu. Dersimliler olarak bütün bu acıların üzerine her kesime açılmak. Herkes birbiriyle tekrar selamlaşsın, konuşsun" dedi. 

 

 

Dersimlilere müjde veren Başbakan Davutoğlu, şunları kaydetti: "Dersim'de eski kışla müzeye dönüştürülecek ve adı da Dersim Müzesi olacak. Bunun için 10 milyon Türk liralık ödeneğin talimatını verdik. En kısa sürede tamamlanacak. Bütün ziyaret yerlerinin yolları yapılacak ve o ziyaret makamlarına Dersimli kardeşlerim gitmek istediklerinde en iyi şartlarda gidecekler ve hepsi restore edilecek. Bunun için de 11 milyonluk bir bütçeyi onayladık. Rektörümüz üniversitenin adının Munzur Üniversitesi olmasını talep etti. Arkadaşlarımızla da istişare ettik. İnşallah Munzur Üniversitesi de hayırlı olsun diyelim" 

 

 

Hiçbir vatandaşın ayrıcalıklı olmadığını belirten Davutoğlu, "Vatandaşlık bağlamında vatandaşlarımızın herhangi birisi diğerine imtiyazlı ve ayrıcalıklı değildir. Alevi vatandaşlarımızın herhangi bir bu konuda kendilerini farklı gördükleri veya kendilerine yönelik bir ayrımcılık yapıldığı hissine kapıldığı konu ne varsa hepsiyle birebir ilgileneceğiz. Alevi kardeşlerimize karşı hiçbir ayrımcılık yapılmasına izin vermeyiz. Toplum içinde herkes eşit vatandaşlık haklarından istifade eder" ifadelerini kullandı.

 

 

Cemevleri ile ilgili taleplerin kanaat önderleri ile görüşüleceğini aktaran Davutoğlu, "Bürokraside temsil konusunda Bundan sonra şimdiye kadar olduğu gibi ama bundan sonra buna daha çok dikkat edeceğiz bizim atamalarımızda görevlendirmelerimizde emanet temsilinde tek bir ölçümüz vardır. Liyakat, liyakat, liyakat. Başka hiçbir kriter yoktur ve olmayacaktır. herhangi bir bürokratik kademede Alevi vatandaşlarımıza veya başka vatandaşlarımıza dönük bir ayrımcılık varsa bunun bizzat takipçisi olacağım. Cemevleriyle ilgili talepleri biliyoruz. Bunları Alevi kanaat önderleri ile en kısa zamanda toplanıp görüşeceğiz. Zihnimizde atılması gereken adımlarla ilgili bazı düşünceler var ama bunu istişarelerle daha sağlam bir zeminde neticeye ulaştırmak için yoğun bir çaba içinde olacağız" diye konuştu.

 

 

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi konusunda Alevi inancının daha iyi anlatılması konusunda taleplere açık olunduğunu ve yerleşim yerlerinin isimleri ile ilgili değerlendirme yapılacağını ifade eden Davutoğlu, "Din Kültürü ve Ahlak Dersi konusunda bu derslerde herhangi bir şekilde Alevi vatandaşlarımıza veya başka bir mezhep veya din mensubu vatandaşlarımıza dönük herhangi bir tahkir, aşağılama, ötekileştirme gibi bir tek cümle dahi olsa bunu hepimize yapılmış bir hakaret addederiz. Kesinlikle buna izin vermeyiz. Ama Din Kültürü ve Ahlak dersleri içinde Alevi islamının daha iyi anlatılması konusunda talepler varsa ki olmalı, olabilir onlar da tek tek değerlendirilecek. Yerleşim yerlerinin isimleri ile ilgili olarak da genel bir değerlendirme dışında tek tek bakarak kimden böyle bir talep gelmişse bunları tek tek ele alıp halkımızın talepleri yönünde de gerekli adımları atmaya gayret sarf edeceğiz" açıklamasında bulundu.

 

 

Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun "Dersim'de eski kışla müzeye dönüştürülecek ve adı da Dersim Müzesi olacak. Bunun için 10 milyon Türk liralık ödeneğin talimatını verdik" dediği eski Kışla binası şu anda harabe durumunda bulunuyor.

 

Tunceli'de 1936-37 yıllarında Alman mühendislerin öncülüğünde Alman mimarisi tarzında inşa edilen Kışla binası 1938 Dersim Harekatı sırasında üs binası olarak kullanılmıştı. Tunceli il merkezindeki iki kışla binasından biri olan ve Seyit Rıza Meydanı'nda bulunan Kışla binası 1938 yılından 1950 yılına kadar askeri kışla olarak kullanılıyordu. Daha sonra Milli Emlak'a devredilen bina memur ve yoksul vatandaşlara lojman olarak kullanılmaya başlandı. 1990'yılından sonra sadece yoksul vatandaşların kaldığı binada 80 aile ikamet ederken 2 yıl önce çıkan yangında binanın bazı bölümleri yanmış ve 10 aile binadan tahliye edilmişti. Perişan halde bulunan kışla binasının içinde şu an yoksul vatandaşlar çok zor şartlarda ikamet ediyor.

 

Önümüzdeki yıl Nisan ayından itibaren içindeki ailelerin tahliye edilmesi sonrası binada gerekli tadilatlar yapıldıktan sonra Dersim Müzesi olarak faaliyete geçecek. Müzede 1938 Dersim olayları sırasında hayatını kaybedenlerin eşyaları, belgeler ve yöreye ait tarihi eserler ve Alevi ocaklarının belgeleri sergilenecek.