Aylarca kuşatma altında katliama maruz kalan Halep’in mazlumlarını yine Türkiye kurtardı. Dünyanın nefesini tutarak izlediği tahliye umuduna İran iki kez kurşun sıktı.
Suriye’de kuşatma altında bulunan ve haftalardır Esad rejimi ile destekçilerinin katliamına maruz kalan Doğu Halepli sivillerin İdlib’e tahliyesi yine İran sabotajına takıldı. Türkiye ile Rusya’nın vardığı mutabakat gereği önceki gün gerçekleşmesi gereken tahliye işlemi dün de Şii milisler nedeniyle saatlerce sekteye uğradı. İlk etapta 50’si ağır 200 yaralıyı Ramuse bölgesinden alarak 21 kilometrelik tahliye koridorundan Türkiye’deki hastanelere taşıyacak olan konvoy, TSİ 11.00 sularında İranlı General Seyit Cevat komutasındaki milislerin keskin nişancı saldırısıyla karşılaştı. Saldırı üzerine konvoy geri dönerken, olayın duyulması ile de tahliye için sokaklarda hazırlık yapan diğer siviller evlerinde beklemeye başladı.
Diplomatik görüşmeler sonrası geri dönen yaralıları taşıyan ilk konvoy TSİ 13.00 gibi yeniden harekete geçti. 15 kilometresini muhaliflerin, 6 kilometresini de rejimin kontrol ettiği güzergâh boyunca ilerleyen konvoya Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nden 100 gönüllü, 10 ambulans, Rus askerleri ve İHA’ları eşlik etti.
TEHDİT İDDİASI
Öte yandan Al Jazeera’nin iddiasına göre, Rusya, ateşkesi tekrar ihlal ederlerse Rejim ve İran milislerini vurmakla tehdit etti. İran’ın tahliye şartlarında yer alan iki Şii köyünden de tahliyeler başladı. Söz konusu köyler Fua ve Kefreyya’a 29 otobüs ve ambulans gönderildi. BBC’den Riam Dalati, ağır yaralı ve hastaları taşıyan ambulansların tedavi görmek için gidecekleri Türkiye sınırına TSİ 15.00 gibi ulaştığını belirtti.
Sivilleri taşıyan konvoy rejim noktasından geçerken Raşidin’de gerçekleşen bir saldırı ve jetler paniğe neden oldu: Otobüslerin güzergâhında yer alan Raşidin’de bulunan Ceyşü’l Mücahidin adlı bir muhalif gruba tahliye sırasında Şii milisler tarafından 4 füze saldırısı gerçekleşti. Yaralıları taşıyan konvoyun İdlib’te Türkiye sınırındaki ve Türkiye’deki hastanelere taşınmasının ardından 951 sivili taşıyan 21 otobüs ile 19 ambulans da TSİ 17.00 dolaylarında riskli bölgeyi geçerek batıda muhaliflerin kontrolündeki bölgeye ulaştı. Bu sırada Reuters haber ajansına konuşan üst düzey bir Türk yetkili, Halep’ten 50 bin kişinin ayrılmasının beklendiğini ve tahliyenin iki üç gün içinde tamamlanacağını söyledi.
2. KONVOY İDLİB’TE
Doğu Halep’ten çıkan ikinci tahliye konvoyu ise dün akşam muhaliflerin kontrolündeki batı Halep kırsalına ulaştı. 16 otobüs, 5 Suriye Kızılayı aracı ve 11 minibüs, doğu Halep’ten yola çıkarak, Ramuse semtinde rejimin kontrol noktasından geçerek batı Halep bölgesine geldi. 320’si kadın, 301’i çocuk olmak üzere bin 198 Halepliyi taşıyan ikinci tahliye konvoyu, Türkiye sınırındaki muhaliflerin kontrol ettiği İdlib’e yol aldı. Konvoyda, 12 yaralının da bulunduğu öğrenildi. İki tahliye konvoyla birlikte toplam 2 bin 284 Halepli, kuşatma bölgesinden çıkarılmış oldu.
Türkiye hazır
Halep’ten sivillerin tahliyesinin gerçekleşmesiyle birlikte Türk Kızılayı ve yardım kuruluşları gerekli insani müdahale hazırlıklarını tamamladı. Suriye’ye geçen Türk Kızılayı Genel Başkanı Kerem Kınık önlemler hakkında konuştu. Sağlık Bakanlığı’nın Cilvegözü Sınır Kapısı’nda ilk müdahale çadırlarını kurduğunu belirten Kınık, ağır yaralıların Türkiye’ye nakledileceğini, hafif yaralılar içinse İdlib’teki hastanelerde yer ayrıldığını söyledi. AFAD, Kızılay ve yardım kuruluşlarının İdlib’de 80 bin kişilik bir kamp hazırlığını belirten Kınık, barınma konusunda bir problem olmadığının altını çizdi.
Putin ile Erdoğan çözüyor
Rusya, Halep için ABD ile yapılan ateşkes görüşmelerinin askıya alındığını açıkladı. TASS ajansının Rusya Dışişleri Bakanı Yardımcısı Sergey Ryabkov’a dayandırdığı haberine göre, Rusya ve ABD artık görüşme gerçekleştirmeyecek. Öte yandan Vladimir Putin’in sözcüsü Dmitri Peskov, Suriye’nin Halep kentindeki tahliyelere ilişkin sürecin Putin ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında yapılan görüşmelerle bağlantılı olduğunu söyledi. Peskov, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Putin ve Erdoğan arasındaki görüşmelerde ele alınan bazı konular, yaşanan gelişmelerle bağlantılı” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu ile Zarif 4 defa görüştü
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Halep’te ateşkes ve sivillerin tahliyesini sağlama çabaları kapsamında 72 saatte 5 ayrı ülkeden mevkidaşlarıyla yoğun telefon diplomasisi yürüttü. İlk gün tahliyelerin İranlı Şii milisler tarafından kesintiye uğramasından sonra iki defa İranlı mevkidaşı Zarif ile görüşen Çavuşoğlu, dün sabah saatlerinde tahliyenin tekrar kesintiye uğramasının ardından İranlı Zarif ile iki kez daha telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Başta Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yürütülen yoğun telefon trafiği ile birlikte Çavuşoğlu’nun çabalarıyla da Türkiye güvenli tahliye konusunda netice elde etmeyi başardı. Bakan, Suriyeli muhaliflerin siyasi liderlerinden Riyad Hicab ile de telefonda görüştü. Hicab, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın öncülüğünde Türkiye’nin gayretleri için teşekkür etti. Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın devreye girerek Rusya Devlet Başkanı Putin’le görüşmesi sonucu iki ülke, mutabakata yönelik ihlallerin engellenmesi gerektiği konusunda anlaştı.